قدس آنلاین: حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز (یکشنبه) در سخنان زنده و تلویزیونی به مناسبت میلاد حضرت زینب کبری سلام‌الله‌علیها و روز پرستار، ضمن تبریک این روز به همه پرستاران، پرستار را فرشته رحمت بیمار خواندند و گفتند: پرستاران عزیز ما در دوران کرونایی و در شرایطی بسیار دشوارتر و پراضطراب‌تر از شرایط معمولی، کار بزرگی را به ثبت رساندند و صحنه‌ها و فعالیت‌هایی را به نمایش گذاشتند که حقیقتاً اعجاب‌انگیز است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به خانواده‌های گرامی که عزیزان پرستار خود را در شرایط کرونا از دست داده‌اند، تسلیت گفتند و با اشاره به نقش پرستار در بهبود جسمی و آرامش روحی بیمار، افزودند: در زمینه بهبود جسمی بیمار، پرستار شریک و مددکار پزشک است و هر چقدر هم که پزشک حاذق و توانا باشد اما نبود پرستار ممکن است بهبود جسمی را با مشکل مواجه کند.
رهبر انقلاب اسلامی خاطر نشان کردند: پرستار از نظر کمک روحی نیز با یک لبخند و یا یک حرکت و سخن مهربانانه در واقع غمگسار و روحیه‌بخش بیمار است و این، یکی از ارزشهای والای اسلامی است.
ایشان با اشاره به سخت‌تر و پراضطراب‌تر شدن کار پرستاران در دوران کرونا بدلیل احتمال ابتلاء و خطر واگیری، گفتند: مجاهدتی که پرستاران در این مدت انجام دادند، آنها را در چشم مردم، عزیزتر و شرافتمندتر از همیشه کرد.
رهبر انقلاب اسلامی در ادامه سخنان خود به وظایف و تکالیف مسئولان در قبال زحمات و از خودگذشتگی‌های پرستاران پرداختند و افزودند: یکی از کارهای لازمی که به من گزارش شده و مسئولان باید انجام دهند، اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاران است که مدتها قبل تصویب شده اما هنوز اجرا نشده است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: همچنین استخدام پرستاران یکی دیگر از کارهای ضروری و خیلی خوب است که باید با جدیت دنبال شود تا وضع پرستاران به‌گونه‌ای باشد که با خیال راحت به کار خود بپردازند و خانواده‌های آنها هم نسبت به وضعیت آنها خاطر جمع باشند.

ایشان همچنین به یاوه‌گویی‌های اخیر سه کشور اروپایی نیز اشاره کردند و گفتند: وضع امریکا که مشخص نیست و اروپایی‌ها هم دائماً در حال موضع گیری بر ضد ایران هستند. آنها در حالی‌که خودشان بیشترین دخالت های نادرست را در مسائل منطقه دارند، به ما می‌گویند در منطقه دخالت نکنید و در حالی‌که انگلیس و فرانسه دارای موشک‌های مخرب اتمی هستند و آلمان نیز در این مسیر قرار دارد، به ما می‌گویند موشک نداشته باشید.
رهبر انقلاب اسلامی گفتند: به شما چه ربطی دارد، شما اول خودتان را اصلاح کنید و بعد اظهار نظر کنید.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأکید کردند: به بیگانگان نمی‌توان اطمینان کرد و به امید گشایش آنها بود.
رهبر انقلاب اسلامی در پایان خاطرنشان کردند: اگر حرکت و عمل در دستور کار قرار گیرد و کارهایی که می‌تواند به نفع مردم باشد، انجام شود، یقیناً دولت دوازدهم پایان خوبی خواهد داشت.

در این حمله، نام بیمارستان به اسم سابق برگردانده شد و به جای تصاویر امام خمینی(ره)، تمثال‌های شاه نصب شد. لباس‌شخصی‌های چماق به دست، با وارد شدن از در شرقی بیمارستان، شیشه‌های بیمارستان را شکسته و نگهبانان بیمارستان را مضروب کردند.

آغاز ماجرا

حدود ساعت ۱۰ صبح بیست و سوم آذر، مصادف با سیزدهم محرم، کارکنان بیمارستان‌های قائم و امام رضا(ع) برای نشان دادن همبستگی با کارمندان بیمارستان ۱۷ شهریور در محوطه بیمارستان تجمع کردند و در پی مشورت با دو تن از استادان فعال مذهبی قرار شد در همان مکان اعتصاب کنند. حدود ساعت ۱۰:۳۰ طرفداران قانون اساسی شاهنشاهی که مردم به آن‌ها چماق‌دار می‌گفتند با در دست داشتن عکس‌های شاه و شعار «جاوید شاه»، موازی نرده‌های جنوبی بیمارستان امام رضا(ع)، از خیابان بهار به سمت فلکه تقی‌آباد شروع به حرکت کردند. سروصدای ایجاد شده توسط این افراد موجب شد تا کارمندان، پرستاران و پزشکان حاضر در بیمارستان پشت نرده‌های داخل محوطه بیمارستان جمع شوند و شعار «مرگ بر شاه» سر دهند. 

چماق‌دارها از این حرکت مردم به خشم آمدند و با تخریب نرده‌ها و شکستن در جنوبی بیمارستان با حمایت نیروهای امنیتی و نظامی وارد محوطه آن شدند. مهاجمان پس از صدمه به ماشین‌های سواری کارمندان و شکستن شیشه‌های آن‌ها، با چوب، سنگ و آجر به سمت کارکنان حمله کردند. در پی این یورش، پزشکان به بخش اطفال پناه بردند. بخش اطفال و داخلی نزدیک‌ترین بخش‌ها به نرده‌های بیمارستان بود. مهاجمان با یورش به بخش اطفال و پرتاب سنگ و آجر، شیشه‌های این قسمت را شکستند و با ورود به داخل بخش اثاثیه آن را تخریب کردند. در این بین یک کودک شیرخوار نُه‌ماهه شهید و این حادثه موجب خشم و تهییج مردم شد. آن زمان بخشی از آسفالت منطقه را برای پاره‌ای تغییرات برداشته بودند، انقلابیون از در پشت با استفاده از این سنگ‌های آماده و سر دادن شعار به مقابله با چماق‌داران پرداختند. سرانجام مهاجمان از بخش اطفال عقب رانده شدند. در پی مقاومت انبوه کارکنان، نیروهای امنیتی و سربازها وارد جریان شدند و با شلیک گاز اشک‌آور و تیراندازی هوایی، به داخل محوطه بیمارستان یورش آوردند. با افزایش جمعیت و ایستادگی مردم و سر دادن شعار، نیروهای نظامی در خارج از بیمارستان و پشت نرده‌ها گارد گرفتند و به صورت مستقیم و زمینی به سمت مردم تیراندازی کردند.

تحصن در بیمارستان

دکتر محمدحسین فتاحی‌معصوم از پزشکان این بیمارستان از مشاهدات خود درباره وقایع آن روز می‌گوید: «نیروهای نظامی از پشت نرده‌ها به ما تیراندازی می‌کردند. من روپوش سفیدم را درآوردم و رفتم پشت نرده‌ها و آن را به معنی پایان دادن به درگیری بالا بردم که ارتشی‌ها بروند. یک افسری که بالای تانک بود گفت عکس شاه را ببرید بالا تا ما برویم. من پایین آمدم. آن‌ها همچنان تیراندازی می‌کردند، ولی تیری به ما نخورد. از بالای تانک با کالیبر ۵۰ تیراندازی می‌کردند. تیرها حتی از تنه درختان هم عبور می‌کرد. بیمارستان را به رگبار بستند. من آمدم این طرف و فریاد زدم، حمله کردند بروید به شهر بگویید؛ چند تا موتوری که آنجا بودند، حرکت کردند که خبر بدهند». 

خبر حمله به بیمارستان در کمتر از یک ساعت در تمامی مراکز تجمع مردم مانند مراکز مذهبی، مساجد و بیوت مراجع منتشر شد. در کوتاه‌ترین زمان حدود ۲۰ تا ۳۰ هزار نفر از مردم در میدان بیمارستان تجمع کردند و علیه رژیم و جنایت‌هایش شعار ‌دادند.

دکتر فتاحی‌معصوم اضافه می‌کند: «نزدیک ساعت یک بعدازظهر گروهی از مردم برای کمک آمدند که بین آن‌ها آیت‌الله خامنه‌ای و آیت‌الله مرعشی هم بودند. مردم برای جلوگیری از اصابت تیر به آنان، دور آن‌ها را گرفته و به بخش رادیولوژی منتقل کردند». در جریان این تیراندازی محمد منفرد، کارگری که به همراه مردم برای کمک آمده بود با اصابت تیر مستقیم مجروح شد و سه روز بعد به شهادت رسید.

حدود ساعت دو، پس از پایان تیراندازی علما و بزرگان شهر در بخش رادیولوژی جمع شدند و اعلام کردند تا تغییر فرمانده نظامی استان به تحصن خود ادامه خواهند داد. رئیس حکومت نظامی مشهد سعی کرد با تماس تلفنی تحصن را بشکند که موفق نشد. حوالی غروب مکان تحصن به کتابخانه که مکان بزرگ‌تری بود منتقل شد. کارکنان بیمارستان به عنوان میزبان از مردم متحصن پذیرایی می‌کردند. هر شب حدود هزار نفر برای تحصن به آنجا می‌آمدند. نیروهای نظامی و تانک‌ها ضمن محاصره بیمارستان، رفت‌وآمدها را کنترل می‌کردند. مردم برای حمایت از متحصنین، ماشین‌هایشان را از مواد غذایی اعم از گردو، پنیر، نان و اقلام مورد نیاز دیگر پر می‌کردند و از بالای نرده‌ها به آن‌ها می‌رساندند.

اعلامیه علما

در ارتباط با این تحصن آیت‌الله خامنه‌ای بیان می‌کنند: «به ذهنم خطور کرد تحصن کنیم. نشستم و اعلامیه‌ای نوشتم. نوشتم که روحانیان امضاکننده تا تغییر فرمانده نظامی استان در بیمارستان متحصن خواهند بود». ۲۵ آذر اعلامیه‌ای به امضای آقایان ابوالحسن شیرازی، علی تهرانی، محمدمهدی نوغانی، جواد تهرانی، محمدباقر حکمت، سیدکاظم مرعشی، حسن‌علی مروارید، مصباح مولوی، عباس واعظ طبسی و سیدعلی خامنه‌ای در مشهد منتشر شد. در این اعلامیه با اشاره به جنایت‌های مأموران مسلح حکومت در ۲۳ آذر در بیمارستان شاه‌رضا، اعلام کردند که برای محکوم کردن این عمل در بیمارستان متحصن خواهند شد. 

بیمارستان فقط شاهد تحصن نبود. نماز جماعت، سخنرانی‌های پیاپی روزانه، اجتماعات کوچک و بزرگ، دیدار با روزنامه‌نگاران داخلی و خارجی و ورود هیئت‌هایی از دیگر شهرها برای اعلام همبستگی، برخی از مراسم و فعالیت‌های آن روزها بود و برنامه سخنرانی عصرها با استقبال فراوان مردم روبه‌رو می‌شد. در این سخنرانی‌ها جنایت‌های حکومت در جریان وقایع سینما رکس آبادان، ۱۷ شهریور تهران و کشتار مسجد کرمان، وابستگی رژیم، ارتباط با اسرائیل، تاراج نفت و منابع ملی توسط بیگانگان و دست‌نشانده بودن شاه، توسط سخنرانان گوشزد می‌شد. آیت‌الله خامنه‌ای، شهید هاشمی‌نژاد و برخی از انقلابیون برجسته سخنرانان این مراسم بودند. 

گروهی ۲۰۰ نفری از مردم وظیفه نگهبانی از بیمارستان در شب را طی این دو هفته به عهده داشتند. نگهبان‌ها به گروه‌های ۶نفری که دارای مسئول و پاس‌بخش بودند، تقسیم شدند و شب‌ها با چوب داخل محوطه بیمارستان و بین درختان نگهبانی می‌دادند.

پایان تحصن

پس از افشای این قضیه، موجی از اعتراض و محکومیت در داخل و خارج از کشور به راه افتاد. در ایران بسیاری از مراجع، علما و مجامع مذهبی و انقلابی با صدور اعلامیه‌هایی عاملان آن را محکوم کردند. آیت‌الله صدوقی در شیراز و مراجع قم، آیات گلپایگانی، مرعشی نجفی و آیت‌الله سیدعبدالله شیرازی در تاریخ ۲۴ آذر و حاج سیدحسن قمی در مشهد با انتشار اعلامیه‌هایی فاجعه حمله چماق‌داران به بیمارستان را محکوم کردند. برخی از خبرنگاران داخلی و خارجی نیز برای تهیه گزارش و عکس به بیمارستان ‌آمدند. به دنبال این واقعه نخست‌وزیر وقت، از پزشکان عذرخواهی کرد.

در پی رفتار خشن فرماندار نظامی و طولانی شدن تحصن، قرار شد در پایان تظاهرات پنجم دی، در مراسمی به تحصن خاتمه داده شود. این راهپیمایی به مناسبت محکومیت حادثه کشتار دوم دی با حضور گروهی از مردم از در منزل آیت‌الله شیرازی در بالاخیابان شروع و با گذشتن از خیابان‌های تهران، فلکه ضد، فلکه عدل خمینی، چهارراه لشکر و خیابان بهار، در ساعت ۲:۳۰ در بیمارستان امام رضا(ع) خاتمه یافت. به گزارش خبرگزاری فرانسه، ۶۰۰هزار نفر در این راهپیمایی حضور داشتند،  متحصنین در پایان این مراسم با صدور قطعنامه‌ای ۶ ماده‌ای و با ارائه سه دلیل به تحصن خود خاتمه دادند:

۱. ادامه تحصن آنان را از رسیدگی به دیگر امور مذهبی و تبلیغی بازمی‌دارد.

۲. ادامه تحصن، ملازم تعطیلی مطب پزشکان است که حضور آنان در مطب‌های خصوصی لازم است.

۳. آیات عظام شیرازی و قمی به پایان تحصن دستور داده‌اند.

همچنین در ادامه اطلاعیه به دستاوردهای تحصن مانند عقب‌نشینی رژیم، اخراج مسئول شهری جنایت بیمارستان، سرکوبی چماق‌ به ‌دستان و آزادی زندانیان بی‌گناه نیز اشاره شد.

این فاجعه بازتاب وسیعی در افکار عمومی مردم پیدا کرد و سیل اعلامیه‌ها در محکومیت آن از سراسر ایران مخابره شد. حمله به بیمارستان، آن ‌هم بخش اطفال، جایی که در عرف بین‌الملل امن محسوب می‌شود، اشتباه بزرگی از سوی رژیم بود. حضور خبرنگاران خارجی و افشای ماهیت رژیم در مصاحبه سران نهضت با آن‌ها و نیز بیان جنایت‌های رژیم در شهرهای مختلف، وابستگی و ارتباط با اسرائیل و جریان‌های نفت، موجب رسوایی حکومت در سطح بین‌المللی شد.

به گزارش قدس آنلاین، آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی در جلسه دیدار با نمایندگان تشکل‌های دانشجویی اظهار کرد: آمریکای سال 32، امروز به مراتب ضعیف‌تر شده است. رسوایی‌ای که امروز آمریکایی‌ها در غرب به بار آوردند با هیچ چیز پوشیده نمی‌شود و این رسوایی روز به روز بیشتر می‌شود.

وی افزود: در این شرایط نشان ذوق زدگی برای مذاکره با آمریکا امری سخت نادرست و خطاست و بزک کردن آمریکا به عنوان امریکای خوب و بد، امر خطایی است.

رئیس قوه قضاییه تصریح کرد: ظلم و خوی استکباری جمهوری خواه و دموکرات نمی‌شناسد و جمهوری اسلامی امروز بیش از هر زمانی در منطقه و کشور از قدرت برخوردار است.

وی بیان داشت: تنها راه برخورد با استکبار را نسخه رهبر انقلاب یعنی ایران قوی می‌دانیم و آنچه آمریکا را مایوس می‌کند این قوت ایران اسلامی است.

رئیسی خاطرنشان کرد: امروز با توجه به داشتن مولفه هایمان در جایگاه عزت و اقتدار قرار داریم که این عزت بایستی حفظ شود.

وی با بیان اینکه آنچه پالس ملت و جنبش دانشجویی ماست پالس مقاومت و ایستادگی و دفاع از مردم است، گفت: موضع شهید فخری زاده‌ها و شهید سلیمانی‌ها پالس ملت ایران است و اگر بخواهیم از شهید فخری زاده ترجمانی کنیم باید بگوید چهره و نماد خنثی سازی تهدیدها و تحریم هاست.

رئیس قوه قضاییه یادآور شد: در ارتباط با مسئله دولت الکترونیک یا دادرسی الکترونیک کارهایی که از قبل انجام شده بود در این دوره سرعت بیشتری گرفت. 1400 اتاق الکترونیک تشکیل و بیش از 30 سامانه جدید راه اندازی شد.

وی ادامه داد: دستورالعمل ابلاغی مرتبط با سازمان‌های مردم نهاد و سمن‌ها تنها یک دستورالعمل نبود. این دستورالعمل رونمایی و اعلام شد و برای آن سازوکار تعیین گردید. این دستورالعمل در تمام کشور در حال فعال شدن است.

رئیسی خاطرنشان کرد: ضدیت با استکبار و استعمار، رمز عزت ماست. در شرایط فعلی، هر نوع ذوق زدگی برای رابطه با آمریکا خطاست. آمریکای امروز به مراتب ضعیفتر از 16 آذر سال 32 و یا 4سال پیش است و آنچه دشمن را به عقب‌نشینی وادار می‌کند، قوی شدن ایران اسلامی است.

رئیس قوه قضائیه تصریح کرد: پیگیری پرونده دانشگاه الزهرا در ده ونک را به وزارت دادگستری واگذار کردیم. یک طرف موضوع، دولت است و فرصتی تعیین شده تا دولت مسئله را حل کند ما هم وفق قانون پیگیری می‌کنیم.

این اثر مبتنی بر تبیین و تقریر روشمند اندیشه 6 متفکر دینی معاصر یعنی امام خمینی(ره)، مرحوم علامه طباطبایی، شهید بهشتی، شهید صدر، شهید مطهری و آیت‌الله خامنه‌ای درباره عدالت اجتماعی است که پس از بررسی آن‌ها توسط مؤلفان کتاب حاضر، به استخراج نظریه عدالت اجتماعی از خلال آن‌ها پرداخته شده است. به بهانه انتشار این کتاب با دکتر محمد صادق تراب زاده جهرمی، دانش‌آموخته دکترای مدیریت دولتی و سیاست‌گذاری عمومی دانشگاه امام صادق(ع) و سرپرست تیم پژوهشی این کتاب، گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

جناب تراب‌زاده! وجه ممیز «نظریه اسلامی عدالت اجتماعی» با نظریه‌های عدالت اجتماعی موجود چیست؟ چه چیزی سبب شد این جمع به این سمت برود که این 6 متفکر دینی را بخواهد یکجا در قالب یک نظریه بگنجاند؟ آیا اساساً این‌ها ویژگی‌های مشترک شبکه‌ای با یکدیگر داشتند یا صرفاً برداشتی از نظریات این افراد شده است؟

تا اینجا باید به دو پرسش پاسخ دهم. در مورد وجه ممیز این کار با کارهای رایج باید اشاره کنم که ادبیات این کار با ادبیات موجودی که در مورد عدالت در فضای دنیا مطرح است، متفاوت است. نظریه‌های رایج در دنیا، به‌خصوص نظریه‌های معاصری که داریم، از عقبه هستی‌شناسی خودشان فاصله می‌گیرند و زیاد به این مبانی توجه نمی‌کنند. تصور کنید فردی مثل رالز از یک وضع نخستینی که فرض می‌گیرد، شروع به بحث می‌کند. یکی از وجوه تمایز این نظریه با نظریه‌های موجود عدالت این است که ما اساساً right base  و حق‌محور بحث می‌کنیم. ما در این نظریه بحث عدالت را در نسبت با عالم هستی مطرح می‌کنیم. نظریه اسلامی عدالت اجتماعی غایت‌مدار، حق‌محور و مبتنی بر پذیرش حقانیت است. چالش جدی در حوزه مطالعات اسلامی این است که در دستگاه نظریه‌ورزی مطالعات رایج، از توجه به موضوع عدالت غفلت می‌شود یعنی معمولاً در پژوهش‌ها می‌بینیم بیشتر سراغ معیارها و شاخصه‌ها رفته‌اند ولی بحث نشده آن موضوع اصلی که عدالت اجتماعی برایش آمده، چیست؟

ما در این کار نخست تلاش کردیم موضوع را مشخص کنیم و قائل به این هستیم که باید از اینجا شروع کرد تا بعداً بتوانیم به معیارها و شاخصه ها نیز پاسخ بدهیم.

موضوع عدالت اجتماعی چیست؟

موضوع عدالت اجتماعی نخست نظام‌سازی اجتماعی است؛ یعنی جامعه خودتان را چگونه و با چه مؤلفه‌ها و ارکانی شکل می‌دهید و این شکل دادن چگونه است؟ در مکاتب دینی و غیردینی نیز سعی می‌کنند به این پرسش جواب دهند اما در مطالعات اسلامی از این وجه غفلت شده است.

اما در مورد پرسش دوم شما، قاعدتاً هیچ دو نفری را نمی‌توان پیدا کرد که در تمام مختصات فکری بتوانند مشترک و مساوی باشند، اما قائل به این هستیم که می‌شود بین این متفکران که مورد بررسی قرار گرفته‌اند، وجه جمعی یافت و سعی کردیم این وجه جمع را ارائه دهیم. چرا می‌توان وجه جمع یافت؟ اول به دلیل معاصرت این متفکران، دوم صبغه اجتماعی آن‌ها و دست آخر پایگاه فکری و فلسفی که این متفکران در مبانی‌شان از آنجا برخاسته‌اند. یعنی با اینکه این افراد در اصالت فرد و جامعه با هم اختلاف نظر دارند اما نکته این است که همه آن‌ها برای این انسان، حیثیت اجتماعی قائل هستند و هیچ کدام این را نفی نمی‌کنند. مضاف بر این، به دلیل درگیری با پدیده انقلاب اسلامی، وجه بازاندیشی آن‌ها برای نظام‌سازی اجتماعی هم یک نقطه مشترک دیگر است. همه فقیه و متفکر نیز هستند و از این حیث نیز قابل جمع‌اند. ما تلاش کردیم ببینیم آیا بر اساس آن مشترکات –تأکید می‌کنم بر اساس آن مشترکات- می‌توانیم به یک نسخه واحد برسیم یا خیر؟ نسخه‌ای نیز که به آن رسیدیم، نسخه‌ای نیست که بگوییم اندیشه این 6 متفکر را روی هم گذاشته‌ایم و همه یک حرف واحد می‌زنند. ما تلاش کردیم یک روش فراتحلیلی استفاده کنیم که نوع فراتحلیلش یک سنتز و مفهوم‌پردازی جدید است.

تلاش کردیم بر اساس اندیشه آن‌ها، شروع به مفهوم‌پردازی جدید کنیم که ممکن است این مفهوم‌پردازی عیناً در خود آن اندیشه‌ها وجود نداشته باشد اما ساخت مفهومی جدیدی را ارائه دادیم که مدعی هستیم با آن‌ها سازگار است.

کمی روی موضوع «موضوع عدالت اجتماعی چیست؟» تأمل کنیم. به نظر می‌رسد شما از هستی‌شناسی عدالت عبور کردید و درباره کارکردهایش صحبت می‌کنید؛ یعنی بر متدولوژی عدالت تمرکز کرده‌اید؟

نه، این‌گونه نبوده است. اتفاقاً در فصل آخر تلاش کرده‌ایم یک بار کلاً این مسیر را از آغاز طی کنیم. تلاش ما این بوده که بگوییم نمی‌توان از عدالت فارغ از بحث توحید و توجه به عوالم انسانی و وجود، حرف زد. به همین دلیل است وقتی می‌گوییم عدالت یعنی استقامت بر صراط مستقیم، اینجا عدالت، در متن خود توحید تعریف می‌شود. بله به اجمال صحبت شده ولی عبوری اتفاق نیفتاده است؛ اتفاقاً به مخاطب توجه می‌دهیم که شما فارغ از مسئله توحید، هستی و حقیقت انسان، اساساً نمی‌توانید درباره عدالت صحبت کنید. عدالت یک ماقبل و یک مابعد دارد.

نقطه اصلی بحث این است که وقتی می‌گوییم عدالت یعنی استقامت بر صراط مستقیم، آنگاه عدالت اجتماعی چه معنایی پیدا می‌کند؟ عدالت اجتماعی یعنی رفتار و ظهور خارجی حیات اجتماعی انسان به توازن و تعادل و قوام‌یافتگی جامعه انسانی منجر می‌شود. بعد بحث کردیم که ارکان این قوام‌یافتگی چه هست و چگونه می‌تواند به قوام‌یافتگی منجر شود و چگونه عملاً عدالت هم هدف و هم مسیر می‌شود.

موضوعی که در حوزه عدالت اجتماعی وجود دارد، این است که حوزه‌های مختلف علوم انسانی در آن دخیل است. مسئله‌ای که امروزه در مسائل عدالت و عدالت‌پژوهی کمرنگ دیده می‌شود، توجه به پیوست‌های علوم انسانی در حوزه‌های مختلف از جمله جامعه ‌شناسی، روان‌شناسی و... است .

اساساً علوم انسانی موجود هم ناظر بر کارکرد هست.

در این پژوهش چقدر از ادبیات علوم انسانی در تبیـیـن عـدالت استفاده کرده‌اید؟

هر نظریه عدالتی که بخواهد تقریر شود، باید چند مؤلفه را همزمان پوشش دهد. نظریه عدالت نمی‌تواند به‌طورمستقل مثل سندنویسی‌هایی که رسم شده است، بیاید و یک بخش هستی‌شناسی داشته باشد و بعد شما هیچ پیوندی بین این هستی و آن انسان و آن لایه جامعه‌سازی و روان‌شناختی نداشته باشید. تلاش این بود این دغدغه را بازتاب دهیم، نه به این معنی که فقط می‌خواهیم این کار را انجام دهیم بلکه چون اندیشه اسلامی چنین توجهی به موضوع دارد.

همیشه گفته شده عدالت در متن توحید و توحید در متن عدالت است و این دو از همدیگر جدا نیستند؛ این چطور اتفاق می‌افتد؟

در همین تقریر از مراتب مختلفی شروع می‌کنیم. مثال می‌زنم، در مقام اسمای الهی نوعی از تعادل و توازن بین اسما را داریم و این تعادل و توازن می‌آید و در مقام خلقیات انسان، نوعی از تعادل و توازن را دوباره بازتاب داده و این مرتبه خلقیات دوباره خودش را در مرتبه ظهورات خارجی و رفتار انسان نشان می‌دهد. این مسیر برعکسش نیز در مورد انسان هست که در واقع ظهورات و رفتارهای انسانی که همه ماهیت اجتماعی دارند، این‌ها دوباره بر خلقیات تأثیر دارند و ساخت خلقیات و در مرتبه بعد عقاید را شکل می‌دهند. همواره بین مراتب وجودی انسان، رفت و برگشت وجود دارد. بر همین مبنا هم این‌گونه نیست که عدالت فقط با افراد عادل امکان تحقق داشته باشد! همان‌طور که خلقیات روی رفتار و ظهورات خارجی تأثیر دارد و انسان عادل برای تحقق عدالت اجتماعی لازم است، برعکسش هم وجود دارد، یعنی ساختارسازی‌های اجتماعی برای شکل‌گیری رفتارها و به تبع آن، ساخت خلقیات اجتماعی لازم است. نکته این است که همان مدل تعادلی که بین اسما در مرتبه خلقیات وجود دارد باید در مرتبه رفتارها و ظهورهای اجتماعی و ساختارسازی‌های اجتماعی هم حضور داشته باشد. این چطور اتفاق می‌افتد؟ آنجا اتفاقاً به نظر می‌رسد مدلی که عرضه کردیم به نحوی تلاش دارد همان تعادل را بازتولید کند. آن تعادل، تعادلی بین سه رکن ثروت، قدرت و پیوندهای اجتماعی است. آنجا مهم‌ترین نکته این است که بتوانیم محیط و نظام اجتماعی‌ای را برای انسان فراهم کنیم که همواره در تعادلی بین این سه و به نحوی پشتیبان یکدیگر باشند. در این تقریر تلاش شده هم حیثیت توحیدی عدالت و هم وجه توجه به لایه‌های وجودی انسان و هم توجه به واقعیت‌های زندگی اجتماعی را با هم ببینیم .

بنابراین این نظریه نیز حرفش این است که ما برای تمامی جوامع، متناسب با مختصات و مقتضیات و متناسب با نوع پیوندهای اجتماعی و سیاسی خودشان می‌توانیم امکان هدایت و امکان برقراری عدالت اجتماعی برای رسیدن به توحید را فراهم کنیم. نکته اینجاست به تناسبی که حاکمیتِ نسخه حقیقی عدالت اجتماعی فراهم شود و جامعه حاکمیت آن نسخه را بپذیرد، امکان تغییر برای رسیدن به آن عدالت اجتماعی حقیقی فراهم می‌شود. این طور نیز نیست که بگوییم این نسخه تنها برای ایران جواب می‌دهد.

به گزارش قدس آنلاین، محسن هوشمند اظهار داشت: براساس اعلام قبلی، آثاری که در فاصله زمانی اول فروردین ۱۳۹۹ تا ۲۰ بهمن ۱۳۹۹ تولید شده بودند، می‌توانستند در جشنواره شرکت کنند. لکن با توجه به درخواست اهالی رسانه و با توجه به محدودیت هایی که در تولید آثار رسانه ای با توجه به شیوع ویروس کرونا ایجاد شده، هیئت اجرایی جشنواره رسانه ای امام رضا(ع) تصمیم گرفت آثاری که از اول فروردین ۹۸ به بعد تولید شده‌اند را در جشنواره بپذیرد.

وی افزود: این جشنواره برای نخستین بار با هدف ارج نهادن به آفرینش ‌های بدیع، خلاق، هنرمندانه و اثرگذار رسانه‌ای با موضوعات معارف رضوی، بازخوانی مفاهیم بنیادین در پیوند با سیره رضوی، حمایت از پدیدآورندگان آثار رسانه ‌ای رضوی و ارتقای کمی و کیفی آثار در این حوزه توسط مرکز ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی برگزار می‌شود.

وی در تشریح بخش‌های جشنواره گفت: جشنواره رسانه ‌ای امام رضا(ع) در محورهای «رسانه‌ های خبری و تحلیلی»، «رسانه ‌های مجازی» و «رسانه ‌های صوتی و تصویری» برگزار می‌ شود که با توجه به ظرفیت‌های گسترده‌ای که در حوزه عکس وجود دارد، با تصمیم هیئت اجرایی جشنواره، بخش «عکس خبری» نیز به اجزای محور رسانه های خبری و تحلیلی افزوده شد.

هوشمند افزود: بر این اساس علاقه مندان در بخش رسانه های خبری می توانند آثار خود در قالب های خبر، مصاحبه، گزارش، سرمقاله و یادداشت، گزارش خبری رادیویی و تلویزیونی، اینفوگرافی و عکس خبری به دبیرخانه جشنواره ارسال نمایند.

وی هم چنین درباره بخش رسانه های صوتی و تصویری گفت: در این بخش قالب های برنامه تلویزیونی، برنامه رادیویی، نماهنگ تلویزیونی، مستند تلویزیونی و طرح برنامه رادیویی و تلویزیونی پیش بینی شده و فعالان رسانه های صوتی و تصویری می توانند آثار خود را در این بخش عرضه کنند.

معاون مرکز ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی با تاکید بر اینکه در بخش رسانه های مجازی امکان مشارکت همه علاقه مندان فراهم آمده است، اظهار کرد: در این بخش قالب های موشن گرافی، پادکست، طرح بازی و نرم افزار و هم چنین وقف مجازی قرار گرفته است.

هوشمند با بیان اینکه در بخش وقف مجازی امکان مشارکت همه مردم علاقه مند و فعال در رسانه های اجتماعی فراهم آمده است، گفت: در این بخش همه فعالان شبکه های اجتماعی می توانند صفحات خود را که به طور کامل به محورهای موضوعی جشنواره اختصاص یافته و یا در برخی پست ها این موضوعات را مورد نظر قرار می دهد، برای رقابت معرفی کنند.

وی با اشاره به استقبال شایسته اصحاب رسانه و ارسال آثار متنوع به دبیرخانه جشنواره گفت: آخرین مهلت ارسال آثار برای شرکت در جشنواره ۲۲ بهمن‌ماه ۱۳۹۹ خواهد بود. متقاضیان برای کسب اطلاعات بیشتر و تکمیل فرم ثبت‌نام شرکت در نخستین دوره جشنواره رسانه‌ای امام رضا(ع) می‌توانند به وب‌سایت این جشنواره به نشانی mediafest.razavi.ir مراجعه کنند.

منبع: آستان نیوز

به گزارش قدس آنلاین، سیدحسن وحدتی شبیری همزمان با روز دانشجو اظهار داشت: دشمنان اسلام در کشورهای اسلامی هزینه کرده و به جوانان به بهانه دادن فرصت مطالعاتی در کشورهای آمریکا و انگلیس درصددند تا مغز آنان را شستشو داده و آنان را از مسیر صحیح انقلابی و اسلامی خارج کنند. لذا باید دانشجویان ما مراقب باشند و با ارتقاء بخشی به آگاهی‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی علاج واقعه را قبل از وقوع کرده و اجازه ندهیم که دشمنان توطئه‌های خود را اجرایی کنند.

وی افزود: دغدغه جریان دانشجویی کشور آگاهی‌بخشی سیاسی دانشجویان و دانشگاهیان در درجه نخست و در درجه دوم ارتقای آگاهی در میان عموم مردم و تربیت صحیح سیاسی، اخلاقی و ولایی باید باشد و برای تحقق این مهم باید برنامه‌ریزی کرد.

رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی درباره رسالت یک دانشجو بیان داشت: دانشجو ضمن اینکه باید به تحصیل خود اهتمام داشته و در رشته مورد نظر خود متخصص و تمام ادبیات مربوط به آن رشته را فرابگیرد و نقاط ابهام را در حوزه مطالعاتی خود پیدا کند و با تامل و فکر برای رسیدن به مقاطع بالاتر تلاش کند باید تعهد هم داشته باشد. دانشجوی ما باید خود را بسازد چرا که بهترین زمان برای خودسازی همین دوران دانشجویی است و با خودسازی می‌تواند وارد مرحله بعد یعنی دگرسازی و ایجاد تحول در جامعه شود.

وی ادامه داد: از طرف دیگر دانشجو باید زمان‌شناس باشد تا دچار انحراف نشود و هجوم طوفان‌های منحرف‌کننده وی را از پای درنیاورد و به راه‌های غلط نکشاند لذا یک دانشجو باید نسبت به سرنوشت جامعه حساس باشد و تلاش کند واقعیات اجتماعی را بشناسد.

وحدتی شبیری تصریح کرد: دانشگاه‌های ما نمره خوبی در بخش تربیت دانشجوی طراز انقلاب کسب نکرده‌اند. اگر هم اکنون شاهد اختلاس‌های مالی هستیم باید نگاهی به گذشته خود کنیم. دانشگاه برای تربیت دانشجوی طراز انقلاب باید برنامه‌ای برای خود داشته باشد. تربیت دانشجو وظیفه نخست بخش‌های فرهنگی دانشگاه است و از طرفی اساتید دانشگاه که عناصر موثر در تربیت دانشجو هستند نباید نسبت به وظیفه خود در بعد تربیت دانشجو دریغ کنند.

وی خاطرنشان کرد: معلم باید دست دانشجوی خود را بگیرد و او را برای تربیت پا به پای خود جلو ببرد؛  در حوزه علمیه می‌بینید که رابطه دلدادگی بین استاد و شاگرد برقرار است و ما باید از تجربیات خوب حوزه علمیه بهره مند شویم و متقابلا حوزه علمیه نیز از تجربیات خوب دانشگاه استفاده کند.

رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی بیان داشت: دانشجوی ما باید سیاسی باشد نه سیاسی‌کار و جریانات و احزاب سیاسی از بیرون نباید مداخله کنند بدین معنا که اصول و بنیادهای اسلامی برای انقلاب را خوب بشناسد و پاسدار واقعی انقلاب اسلامی باشد و نسبت به آینده انقلاب باید حساس باشد و از مسئولان نسبت به حسن اجرای وظایف خود مطالبه کند.

وی تاکید کرد: دانشجو باید در ابتدا خودش نسبت به مسائل فرهنگی، سیاسی و اقتصادی بصیرت داشته و بعد این بصیرت را به جامعه منتقل کند. در رابطه با مسائل فرهنگی باید گفت که دشمنان از طریق فضای مجازی جامعه را فاسد می‌کنند و درصددند فرزندآوری را یک نقطه منفی جلوه دهند. دانشجو باید برای ایجاد بصیرت سرباز آماده به جنگ برای مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن باشد.

شبیری افزود: دشمنان در عرصه سیاسی به دنبال این هستند که نظام سیاسی ما را نابود و پایگاه رهبری را در جامعه تضعیف کنند. جامعه ما باید نسبت به مسائل سیاسی آگاهی داشته باشد و با عقل و منطق و تجزیه و تحلیل سیاسی از نظام اسلامی پشتیبانی کند.

رئیس دانشگاه اسلامی رضوی بیان داشت: انقلاب اسلامی از نعمات بزرگ خداوند است و اگر حق این نعمت بزرگ را ادا نکنیم از ما گرفته خواهد شد. ما باید راه امام، رهبری و شهدا را ادامه دهیم. اگر یک شهید سلیمانی و فخری‌زاده توسط رژیم جنایتکار صهیونیست از ما گرفته شد صدها سلیمانی و فخری‌زاده را باید به جامعه تحویل دهیم و امروز برای تولید علوم اسلامی و انسانی نیازمند همتی از جنس همت شهید سلیمانی‌ها هستیم.

وی در پایان گفت: امروز برای حل مشکلات اقتصادی باید به ظرفیت جوانان و توان آنان اعتماد داشته باشیم.

منبع: تسنیم

قدس آنلاین: دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی با انتشار بیانیه‌ای، توضیحاتی را پیرامون حاشیه‌سازی‌هایی که طی روزهای اخیر پیرامون تصویب قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق مردم» ایجاد شده است ارائه کرد.

متن این بیانیه به شرح زیر است:

حدود دو ماه قبل کلیات طرح مجلس که مراحلی از آن طی شده بود توسط ریاست محترم مجلس به شورای عالی امنیت ملی ارائه و شورا نیز ضمن استقبال از اصل موضوع، ملاحظاتی را نسبت به جوانبی از آن ارائه و جمع‌بندی کرد.

جمع بندی شورای عالی در مورد این طرح مورد تصویب قرار گرفت و پس از طی مراحل به عنوان مصوبه شورا ابلاغ گردید.

در مصوبه شورا از مجلس خواسته شده بود در بررسی و تدوین نهایی طرح با دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و وزارت امور خارجه نیز تعامل و همفکری شود.

در چارچوب اجرای مصوبه شورای عالی، نمایندگان ریاست محترم مجلس و کمیسیون امنیت ملی نهاد قانون‌گذاری کشور در چند مرحله رایزنی‌ها و ارجاعاتی به دبیرخانه داشتند که ملاحظات دبیرخانه را دریافت و در اغلب موارد، مورد توجه قرار دادند.

برخی نگرانی‌های طبیعی و متعارف در مورد این طرح برای دبیرخانه مطرح بود که با پیگیری از مراجع ذیربط مرتفع گردید.

کلیه مراحل مختلف تدوین طرح تا تصویب نهایی آن بر اساس روال و مقررات متعارف و قانونی مجلس انجام شده و دبیرخانه دخالتی در آن نداشته است.

مجلس محترم الزامی برای اخذ موافقت دبیرخانه و دستگاه‌های دیگر نداشته مگر آنچه در چارچوب قانون اساسی و شرع مقدس، رعایت آن توصیه گردیده و توسط شورای محترم نگهبان مورد نظارت قرار می‌گیرد.

نظر کارشناسی دبیرخانه در خصوص مراحل شکل‌گیری، تکمیل و تصویب قانون «اقدام راهبردی برای رفع تحریم‌ها و صیانت از حقوق مردم» این است که قانون فوق مسئله خاصی به زیان مصالح ملی ایجاد نمی‌کند و بر عکس، آنچه بر خلاف مصالح ملی بوده و مورد نگرانی می‌باشد، همین جنجال‌هایی است که شأن و جایگاه نهادهای قانونی کشور را مورد خدشه قرار داده و به وحدت و انسجام ملی خسارت وارد می‌کند.

اظهارنظرها و رفتارهایی که طی روزهای اخیر شاهد آن بودیم، مصالح و منافع ملی را قربانی اغراض و منافع گروهی و جناحی نموده و ضمن آنکه هیچ‌گونه نفعی برای کشور ندارد، پیام و آدرس غلط به دشمنان منتقل می‌کند.

توسل ابزاری به ارزش‌های عالی نظام و انقلاب به ویژه موضوع شهادت دانشمند خدوم و انقلابی شهید «محسن فخری‌زاده» و دست‌مایه قرار دادن آن در مجادلات سیاسی و جناحی به ویژه از سوی آنهایی که انتظار است در موقعیت کنونی تمام اهتمام خود را صرف تحکیم وحدت و انسجام ملی و سامان‌دهی اوضاع کشور نمایند و در تدارک پاسخ کوبنده به دشمن غدار باشند، سوالات بزرگی را ایجاد نموده و به هیچ وجه قابل توجیه نمی‌باشد.

دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی با آگاهی نسبت به رویکرد برخی طرف‌هایی که به دنبال گسترش و تداوم هیاهو و ایجاد خدشه در نقش، جایگاه و عملکرد دبیرخانه هستند، قصد پاسخگویی به آنان را ندارد لیکن ضمن اعتقاد راسخ و توصیه اکید به همه طرف‌ها در خصوص ضرورت پایان دادن به مجادلات بی‌حاصل، هشدار می‌دهیم که اجازه نخواهیم داد منافع و مصالح کشور دست‌مایه سیاست‌بازان قرار بگیرد.

حجت‌الاسلام دکتر ناصر رفیعی که به بهانه شهادت دکتر محسن فخری‌زاده با ما گفت‌وگو می‌کرد، با بیان اینکه شهادت، مفهومی بلند و زیبا در بین معارف و مفاهیم اسلامی و دینی دارد، می‌گوید: این مفهوم آنچنان والاست که در روایت‌هایی از رسول خدا(ص) داریم که بالاتر از هر کار خیری، خیر و نیکی دیگری است تا آنکه فردی در راه خدا کشته شود و بالاتر از کشته شدن در راه خدا خیر و نیکی نیست. اگر فردی مال، آبرو و حتی بخشی از جانش را از دست داده و جانباز شود، خودش در این دنیا حضور دارد اما شهید جان خود را از دست می‌دهد و دیگر در این دنیا نیست. به همین جهت خداوند در قرآن به ازای این معامله در آیه 111 سوره توبه فرموده است که شهدا در نزد خدای متعال روزی می‌خورند و خداوند خود خریدار آن‌ها بوده و بهشت بهای آن‌هاست.

او به روایت دیگری اشاره کرده و بیان می‌کند: پیامبر(ص) فرموده است که به شهید هفت امتیاز از طرف خداوند عطا می‌شود که نخستین آن‌ها بخشیدن تمام گناهان او به واسطه اولین قطره خونش است. مقامی بلند که در دو آیه قرآن با دو واژه نگویید و نپندارید از آن یاد شده است. در آیه 154 سوره بقره آمده است: به آنان که در راه خدا کشته شوند مرده نگویید، بلکه زنده ابدی هستند و مقام جاودان دارند. در آیه 169 سوره بقره نیز بیان شده است که گمان مبر کسانی که در راه خدا کشته شدند مرده‌اند، بلکه زنده‌اند و در نزد پروردگارشان روزی داده می‌شوند.

این کارشناس دینی یادآور می‌شود: بهشت هشت در دارد و باب‌المجاهدین یکی از آن درها و مخصوص ورود شهداست. حتی در روایت‌ها داریم که شهدا مقامی عالی و بلند دارند به گونه‌ای که مردم به مقام آن‌ها غبطه می‌خورند؛ البته این در حالی است که برای حضرت عباس(ع) در روز قیامت مقاماتی است که همه شهدا به آن غبطه می‌خورند.

موظف هستیم شخصیت‌هایمان را حفظ کنیم

دکتر رفیعی اظهار می‌کند: شهادت و شهید شدن آنچنان مقام والایی است که درخواست امامان معصوم(ع) نیز بوده است. دعای امام صادق(ع) این بود که «َاَسْئَلُکَ اَنْ تَجْعَلَ وَفاتی قَتْلاً فی سَبیلِکَ» یعنی خدایا از تو می‌خواهم که مرگ مرا کشته شدن در راهت قرار دهی؛ یا در خطبه 156 نهج‌البلاغه آمده است که حضرت علی(ع) زمان شهادت خود را از رسول‌الله(ص) جویا و پیگیر بود. پیامبر(ص) او را بشارت داد که پس از من به زودی شهید خواهی شد و به او فرمود: چقدر بر شهادت صبور هستی؟ زیرا شهید شدن، تیر خوردن و زخم و درد دارد. حضرت(ع) عرض کرد: اینجا جای صبر نیست؛ صبر برای گرفتاری و مصیبت است اما شهادت گرفتاری نیست. از من بپرسید چقدر شاد و خوشحال خواهی شد؟

این استاد حوزه و دانشگاه می‌افزاید: حضرت امیر(ع) افتخارات زیادی در دنیا دارد. گشودن در خیبر و ایستادگی در جنگ احد در برابر دشمنان و... اما تعبیر «فزت و رب الکعبه» را در هیچ جایی به کار نبرده جز آنجایی که فرق او در محراب شکافته شد و در حال شهادت فرمود به رستگاری رسیدم. امام علی(ع) برای مالک اشتر هم دعا کرد که از خدا می‌خواهم من و تو شهید شویم.

او عنوان می‌کند: البته شهادت‌طلبی و دوست داشتن آن به این معنا نیست که انسان خود را در معرض کشته شدن قرار دهد. ما موظف هستیم زنده بمانیم، زندگی و تلاش کنیم و از جان خود مواظبت کنیم. نمی‌توانیم حفاظت را برداشته و به این باور باشیم هر که شهید شد، ثواب می‌برد. ما موظف هستیم شخصیت‌هایمان را حفظ کنیم. شهدا و به طور نمونه شهید فخری‌زاده که چند روز پیش به مقام شهادت نائل شد، شخصیت‌های ساده‌ای نبودند که به راحتی بتوانیم امثال آن‌ها را بدست بیاوریم.

راه رسیدن به مقام شهادت

این کارشناس دینی ادامه می‌دهد: وقتی به رهبر کبیر انقلاب(ره) گفته می‌شد دعا کنید تا شهید شویم، می‌فرمود من دعا می‌کنم زنده بمانید و خدمت کنید. ما و نظام برای حفظ شخصیت‌هایمان وظیفه داریم. باید از جان افراد و شخصیت‌ها مراقبت کنیم تا شهادت اتفاق نیفتد، اما حوادث گاهی اوقات به گونه‌ای پیش می‌روند که عده‌ای شهید می‌شوند، همان طور که ائمه(ع) به شهادت رسیده‌اند؛ بنابراین باید از آن درس گرفته و شهدا را تجلیل و تکریم کنیم. شهادت مقام بلند و گاهی جایزه و پاداش شخصیت‌هایی مانند شهید سلیمانی و شهید فخری‌زاده است.

دکتر رفیعی در پایان بیان می‌کند: بر اساس آیات و روایات تمام افرادی که ایمان و عقیده حقه داشته و در مسیر حقیقت گام برمی‌دارند و در همین راه از دنیا می‌روند در زمره شهدا هستند و اجرشان مانند شهداست. باید بدانیم چه کار کنیم که مصداق «فَماتَ فهُو شَهیدٌ» باشیم، زیرا در صورت انجام دادن آن‌ها حتی اگر در رختخواب بمیریم، شهید از دنیا رفته‌ایم. حضرت علی(ع) در روایتی بیان کردند هر که در رختخواب بمیرد ولی سه ویژگی داشته باشد شهید مرده است؛ حق خدا، حق پیغمبر(ص) و حق اهل بیت(ع) را رعایت کند. حق خدا بندگی است، حق پیغمبر(ص) رعایت سنتش است و حق اهل بیت(ع) محبت و اطاعت آن‌هاست. در روایت‌های دیگری نیز آمده است اگر کسی محبت پیامبر(ص) و آل او را داشته باشد یا کسی شهوت و خشم خود را کنترل کند یا در مصائب صبر داشته باشد و بمیرد ثواب شهید را برده است. مهم‌ترین وظیفه ما این است که به معنای واقعی کلمه «راه شهدا» را بشناسیم و آن را ادامه دهیم. تمام شهدا به شناخت و عمل به دستورات ولایت فقیه توصیه کرده‌اند. سفارش به عفاف، حجاب، بندگی خدا و رسیدگی به امورات مردم بخشی دیگر از این توصیه‌هاست و برای رسیدن به مقام شهادت باید به این موارد عمل کنیم.

به گزارش قدس آنلاین، امام عسکری(ع) در دوران پراختناق حکومت عباسی زندگی می‌کرد و در مدت زمان اقامت خود در سامرا تحت نظر و مراقبت حکومت قرار داشته و محدودیت‌هایی برای ایشان ایجاد کرده‌ بود.

آن حضرت از طریق نمایندگان خود و از طریق نامه‌نگاری با شیعیان ارتباط داشت.

حال به مناسبت ولادت ایشان که در بیشتر منابع در تاریخ ۸ ربیع‌الاول سال ۲۳۲ هجری قمری اعلام شده، به معرفی تعدادی از شاگردان و اصحاب نزدیک ایشان می‌پردازیم.

ابوعلی‌احمد بن اسحاق

وی اهل قلم، از بزرگان مردم شهر قم، فقیهی پرهیزگار و نماینده ویژه و مورد اعتماد امام عسکری(ع) در شهر قم بوده. او برای دریافت پاسخ سوالات مردم نزد امام حسن عسکری(ع) می‌رفت. ایشان در زمان امام جواد(ع) و امام هادی(ع) نیز حضور داشته و روایاتی از آن بزرگواران را نیز بیان کرده ‌است.

ابوعلی احمد بن اسحاق از جمله چهره‌های درخشان شیعه است که توانسته حضرت صاحب الزمان(عج) را نیز ملاقات کند.

بنابراین معجزاتی از آن بزرگواران مشاهده کرده و جواب نامه‌هایی از طرف حضرت ولی عصر(عج) را نیز دریافت کرده ‌است. احمد ابن اسحاق دوست خصوصی و محرم راز امام عسکری(ع) و رابط بین حضرت و شیعیان قم بود و وجوهات جمع‌آوری شده در سفرهای متعدد را به حضور امام(ع) تقدیم می کرد. به علاوه برای تحصیل علم و کمال از محضر پیشوایان معصوم، مسافرت‌هایی به سامرا و ناحیه حجاز داشته ‌است.

ابوهاشم داود ابن‌القاسم الجعفری

او مردی شجاع و بی‌باک از نسل جعفر طیار و از مشاهیر علویان و از محدّثان نامدار شیعه شهر بغداد بود. ایشان دوره امام جواد(ع)، امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) را درک کرده و در اوایل غیبت صغری از طرف صاحب‌الزمان(عج) از وکلا و کارگزاران بوده ‌است.

تاریخ دقیق ولادت وی در دست نیست اما می‌توان حدس زد که پیش از سال هجری قمری و احتمالا در بغداد به دنیا آمده ‌است.

به گفته خطیب بغدادی وفات او در سال ۲۶۱ هجری قمری اتفاق افتاده ‌است. طبق برخی منابع قبر او در بغداد و براساس برخی دیگر از منابع در سامرا و در کنار مزار امام حسن عسکری(ع) واقع شده‌ است.

وی در بغداد پرورش یافت و در ایّام جوانی، نزد امام رضا(ع) شاگردی کرد و پس از آن در خدمت امامان دیگر شاگردی نمود؛ به طوری که آثار فضل و پرهیزگاری در وی نمایان شد.

وی به اهل ‌بیت(ع) محبت زیادی داشت و گاهی نیز در منقبت آنان شعر می‌سرود.

موقعیت اجتماعی وی چنان بود که نفوذ فراوانی در دستگاه حاکم داشت و در رویارویی با بزرگان حکومت، زبانی قاطع داشت.

وی احادیث فراوانی از امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) روایت کرده و چون پسرخاله امام صادق(ع) بود، روابط نزدیکی با ائمه اطهار(ع) داشت.

رابطه او با امامان شیعه سبب شد تا اخبار فراوانی که از او روایت شده‌ است، مورد قبول همگان قرار گیرد. وی به دلیل آن که بیشتر تعلیمات خود را به طور مستقیم از امامان عصر خویش می‌آموخت، روایات او، مگر اندکی بدون هیچ واسطه‌ای از آنان نقل شده‌ است. از جمله تألیفات او کتابی است که در اخبار و مدایح امامان شیعه (ع) نوشته شده‌است.

ابوسهل اسماعیل بن‌علی

اسماعیل‌بن‌علی‌بن‌اسحاق‌بن ابی سهل‌بن نوبخت متکلم مشهور شیعه، در سال ۲۳۷ هـجری قمری در بغداد به دنیا آمد. او از خاندان نوبختیان بود و کلام و عقاید امامیه را نزد بزرگان شیعه آموخت؛ هم‌چنین خودش به طور جداگانه به مطالعه آثار آنان می‌پرداخت.

بیشتر شهرت او در علم کلام است ولی به شعر هم آشنا و از طرفداران ادب و کاتبی ماهر نیز بود. از جمله کتاب‌های وی می‌توان به کتاب انوار در تواریخ ائمه اطهار(ع) اشاره کرد

ابوسهل در زمان امامت امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) زندگی می‌کرد و زمان کودکی امام مهدی(عج) را نیز دیده ‌است.

وی در دوره غیبت صغری امام زمان(عج) که پیشوایی شیعیان به دست وکلای امام عصر صورت می‌گرفت، یکی از رهبران و پیشوایان بلندمرتبه شیعه بغداد بود و در میان عامه شیعه، جایگاهی ویژه داشته و نقش مهمی در پاسداری از شئون سیاسی و اجتماعی شیعه بر عهده داشت.

او با حلاج که خود را نماینده امام غایب(ع) معرفی می‌کرد، به مخالفت برخاست و با او چند مناظره کرد و کرامات او را به ریشخند گرفت. در میان مردم، شخصیت حلاج را تخطئه کرد و انتساب او را به شیعه که حلاج، خودش مدعی آن بود، بی اساس جلوه داد.

ابوعمروعثمان‌بن‌سعید عَمْری

او مردی بزرگوار، موثق و از بزرگان اصحاب و وکلای امام هادی(ع)، امام حسن عسکری(ع) و صاحب‌الزمان(عج) بوده ‌است. ابوعمر نایب اول امام عصر(عج) در غیبت صغری بوده‌ و رابط و واسطه میان مردم و امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) و امام عصر(عج) بوده‌ است؛ به طوری که حتی گاهی کراماتی به دست او بروز می‌کرد.

بنابراین امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) مردم را به وی ارجاع می‌دادند تا مسائل و احکام را از او فراگیرند. به علاوه این بزرگواران درخصوص وی فرموده‌اند: ابوعمرو مورد وثوق و امین من است. آنچه نقل می‌کند از من نقل می‌کند و آنچه به شما برساند از جانب من به شما رسانده‌است.