

در روز جمعه هفدهم شهریور 1357، نیروهای دولتی اعم از شهربانی، نیروهای ارتش، سربازان و هم چنین نیروهای گارد ویژه حضور داشتند. تعدادی تانک نیز از طرف خیابان پیروزی به طرف خیابان هایی که به میدان ژاله ختم می شد، قرار گرفته بودند. در هر خیابان، سربازان یک خط مسلح تشکیل داده و تیرباری در مقابل هر خیابان قرار داده بودند. بالگردها در بالای سر جمعیت به صدا درآمده و تعدادی سرباز نیز در میدان، به صورت زیگزاگ آرایش شده بودند، به طوری که اگر تیربارها که اندکی عقب تر از آنان قرار داشت، تیراندازی کرد، به سربازان برخورد نکند.

ساعت 15/9 صبح روز جمعه هفدهم شهریور 1357، به یک باره از یک قسمت میدان ژاله که جمعیت بسیاری در آن جمع شده بود، صدای رگبار مسلسل ها شنیده شد. از بلندگوها فرمان آتش دادند و بالگردها نیز از آسمان مردم را زیر آتش گرفتند. جمعیت که فریادِ «اللّه اکبر» و «مرگ بر شاه» سر می داد، در یک لحظه به خون خود غلطید. صحنه فجیع و مصیبت بار و در واقع یک کشتار دسته جمعی به وجود آمده بود. خیابانی که دقایقی پیش از انبوه جمعیت سیاهی می زد، اکنون پر از اجساد، کفش های خونین، پلاکاردهای پاره شده و زخمی هایی شده بود که کشان کشان خود را به طرف دیگر می رساندند.

بنا به خواست شاه ظالم، کشتار جمعه سیاه، با تفنگ های گازی اسرائیلی صورت گرفت. روزنامه های رژیم صهیونیستی فاش ساختند که مقامات دفاعی این کشور، در اوج تظاهرات ملت ایران، برای سرکوبی راه پیمایی ها، اسلحه و تفنگ های گازی در اختیار شاه گذاشته بودند تا با مردم مقابله کند. تفنگ های پخش کننده گاز به گونه ای بود که افراد را دچار نوعی سستی و رخوت می کرد و هر گونه قدرت حرکت و واکنش عصبی را فلج می ساخت. هم چنین دولت اسرائیل یک گروه کماندوی ورزیده به وسیله هواپیماهای شرکت «اِل.آل» به تهران اعزام داشت که تابع اداره اطلاعات ارتش اسرائیل بوده و همه افراد آن، اونیفورم نظامی ارتش ایران را پوشیده بودند. مقامات ایرانی برای پنهان کردن این موضوع، شایع کردند که افراد این گروهان، از بلوچستان به تهران آمده اند.

حادثه 17 شهریور نقطه عطفی جهت افزایش خشم و اعتراض عمومی مردم و رسوایی بیش از پیش رژیم پهلوی گردید و در تاریخ ننگین ستمشاهی به عنوان جمعه سیاه و جمعه خونین برای همیشه باقی ماند.
گرامی باد یادونام شهدای گرانقدر واقعه خونین
قیام مردمی 17 شهریور ماه 1357
ثمرات «گام سوم» از دو گام قبلی بهتر خواهد بود

قدس آنلاین: به گزارش خبرگزاری فارس، حجتالاسلام والمسلمین محمدجواد حاجعلیاکبری امام جمعه موقت تهران امروز ۱۵ شهریورماه در خطبههای نماز جمعه، اظهار داشت: مکتب امام حسین(ع) یک مدرسه تمام عیار و یک دانشگاه عالی رتبه و یک مکتب بی نظیر است که در آن اصول و قواعد زیست پاکیزه و حیات طیبه به بشریت تقدیم شده است.
وی ادامه داد: نقطه مرکزی این روش زندگی و این سبک زندگی عبارت است از جهاد در راه خدا و سرمایه گذاری در راه پروردگار متعال برای تحقق نقشه الهی و عمل به کتاب الهی، جریان سیره پیامبراعظم(ص).
خطیب نماز جمعه تهران گفت: دشمن بر این تصور بود که ۲۲ بهمن سال گذشته در تهران خواهد بود، اما امروز دیپلماسی التماسی و خواهشی شان را ملاحظه می کنیم که از هر طرف میانجی می فرستند و این اثر مقاومت و ایستادن با داشتن ظرفیت موشکی و منطقه ای و توان دفاعی و حضور مردم بصیر است که باعث میشود این توطئه ها یکی پس از دیگری خنثی شود و در نهایت روسیاهی برای دشمنان و سربلندی برای جبهه مقاومت باقی می ماند.
وی افزود: کاهش تعهدات در گام اول شروع شد و هیچ اتفاقی در بازار رخ نداد. با شروع گام دوم هم اتفاقی در بازار رخ نداد و حتی در برخی از شاخص ها وضعیت مان بهتر شد. هم اکنون گام سوم برداشته شد و از امروز اجرایی می شود. این بار این تصمیم با صلابت ایرانی که میوه شیرین منطق مقاومت حسینی است، ثمراتش بهتر از دو گام قبلی خواهد بود.
حاج علی اکبری تصریح کرد: ایران موقعیت خود را متوقف نمی کند و تصمیمش را مرحله به مرحله دنبال می کند. حاصل مذاکره فقط عمل است و دیگر وعده به دردمان نمی خورد. آنها باید به ۱۱ تعهد شان عمل کنند و هر زمان عمل کردند، بقیه مسائل پیش خواهد رفت.
وی بیان کرد: انشالله این منطق حسینی ما را به همه آرمان ها و آرزوها خواهد رساند و باید بایتسیم و مقاومت کنیم که این مقاومت زمینه گشایش هایی در بخش های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و دیپلماسیهای ما خواهد بود.
حاج علی اکبری اظهار داشت: حضرت امام حسین(ع) سخن اخر را درباره زندگی خدایی و زندگی مطلوب پروردگار متعال را به بشریت ارائه کرد. یک سبک زندگی برجسته، باطراوت و فعال که در این سبک زندگی هم انسان مؤمن به رشد مطلوب خود می رسد. هم آحاد مؤمنین به رشد شایسته خود می رسند و هم جامعه اسلامی و جامعه بشری می توانند به کمال مطلوب خود دست یابد.
وی ادامه داد: از هر منظری که نگاه کنید در دستگاه حسینی و منظومه تربیتی حسینی، همه این شاخص ها ارتقا داده میشود و آن نقطه مرکزی بر پایه ایمان الهی، عنصر جهاد است. در این شاخص ها می توان به شاخص فتوت، جوانمردی، ایثار، فداکاری، شجاعت، و از خودگذشتگی، محبت نسبت به خلق، امر به معروف و نهی از منکر، حراست از دین خدا، زیبایی های اخلاقی، محبت، رسیدگی به مردم، حسن خلق اشاره کرد.
این خطیب نمازجمعه تهران تصریح کرد: در مکتب امام حسین(ع) سیمای مؤمن، مجاهد برگزیده در پیشگاه خدا را می توانید مشاهده کنید. امام حسین(ع) سرمایه گذاری شگفت انگیزی کرد. او مجاهدت عادی انجام نداد بلکه حق جهاد را برآورده کرد.
وی ادامه داد: امام حسین(ع)، با همه وجود و عزیزانش به میدان آمد و مکتبی در اختیار بشریت قرار داد که حاصل آن مکتب را امروز جامعه با بصیرت ما دریافت کرده است.
حاج علی اکبری تصریح کرد: امروز در این فراز و نشیب ها کسانی که توانستند از این مکتب بهترین درس ها را بگیرند، ملت ایران بودند. ملت ایران با آن ریشه و تبار در محافل حسینی رشد کردند و وارد میدان شدند و با ردیگر تاریخ جامعه ای را مشاهده کرد که در ایمان، رسیدن به رتبه ای که خدا آن را می پسندد و خریدار است و جامعه ای که از نظر ایمانی این آمادگی و ظرفیت را دارد، بتواند دوباره در این بخش حساس از تاریخ بشریت تصمیمی مانند اباعبدالله الحسین(ع) را بگیرد و تصمیم تاریخی را برای آن روز موعود مهیا کند و سرعت بخشد و نقشی بود که ایران در این مرحله آن موقعیت را برعهده گرفت.
وی ادامه داد: جریان شکل گیری انقلاب در محرم و صفر و مجالس حسینی بود و این آموزههای مکتب حسینی در محور جهاد در راه خدا بود که ملت ایران را بسیج و سازماندگی کرد. ملت ایران شاگردان شایسته ای برای مکتب حسینی بودند و به خوبی این درس ها را آموختند و عمل کردند.
این خطیب نمازجمعه تصریح کرد: ریشه، اساس و بنیان انقلاب و نظام، حسینی است و براساس آن خط مقاومت، صبر و جهاد، برنامه ریزی، طراحی و ادامه یافت. در چله گذشته، ما معجزه آموزه های حسینی را در ایجاد تحول تربتیی در انسان ها، انقلاب و دفاع مقدس مشاهده کردیم. همچنین این آموزه ها را در شهدای انقلاب، دفاع مقدس و مدافع حرم هم شاهد بودیم. این خط ادامه دارد و این راه سعادت و خوشبختی بشریت است که خط نگهدارش حضرت اباعبدالله الحسین(ع) است.
وی بیان کرد: این نهضت و انقلاب آغاز و پیدایش و شکل گیری و درخششش به نام اباعبدالله الحسین(ع) بود و با آموختن از مکتب آن بود و ادامه آن تنها با شیوه حسینی ممکن است.
حاج علی اکبری تصریح کرد: انشالله می رویم به سمت آن روز بزرگ و موعود و جامعه ما هرگز این درس ها را فراموش نکرده و نسل امروز را با این آموزهها تا ظهور امام زمان(عج) آماده میکند. امروز از سراسر عالم از مجالس لبیک یا اباعبدالله شنیده میشود.
وی نمازگزاران را به رعایت تقوای الهی دعوت کرد و گفت: این تقوا که در ذیل مکتب حسینی تعریف میشود، هم زندگی آحاد مؤمنین را از انواع گناهان پاکیزه نگه می دارند و هم به آنها همت بلند برای عرصه به جهاد، مقاومت برای جاذبه های شیطانی و نفسانی، قوت برای ایستادن در برابر شیاطین و طاغوت های زمان می دهد. این گونه است که رستگاری برای مؤمنان رقم می خورد و این تقوای حسینی و عاشورایی است.
این خطیب نمازجمعه ضمن تشکر از عزاداری هیأت های حسینی تصریح کرد: از شما عزاداران حسینی هیأت ها به خاطر ملاحظات و مراعات تشکر می کنم و امیدواریم در روز تاسوعا و عاشورا که اوج برنامه های تان است، مطابق هر ساله نماز ظهر روز تاسوعا و عاشورا را برگزار کنید.
وی بیان کرد: ملت ایران با الهام از مکتب حسینی درس مقاومت را آموخته است و زیبایی های این مکتب را بر محور جهاد در راه خدا و حضور در میدان را آموخته اند. امروز شناسه ملت ایران در تمام دنیا جمله تاریخی هیهات من الذله است.
حاج علی اکبری تصریح کرد: حضرت اباعبدالله الحسین(ع) دست ملت ما را گرفت تا ما را از حضیضذلت به اوج عزت برساند و راه روشنی را برای ملت های عالم در اختیار آنها قرار داد. ما امروز ثمره روش حسینی در مقاومت فعال، جدی و هوشمندانه را شاهد هستیم.
وی بیان کرد: امروز در داخل آمریکا درباره افول اجماع وجود دارد و آینده شناسان و نظریه پردازان در این زمینه سخن میگویند و گزارش می دهند که دیگر آمریکا حتی کشور ده سال پیش نیست.
این خطیب نمازجمعه تصریح کرد: دنیا به عصر پسا آمریکا فکر میکرد و دیگر آن قدرت اقتصادی و سیاسی آمریکا و توان تأثیرگذاری اش را مشاهده نمی کنیم و حتی در یکی از مجلات معتبرشان عکسی از پایان عصر هژمونی آمریکا را منتشر کردهاند؛ کرکسی که پرهایش ریخته و زیر چشمانش کبود است.
وی بیان کرد: هیأت حاکمه ایالات متحده با گرفتار شدن در سرگشتگی استراتژیک و راهبردی آخرین تلاش هایش را می کند تا چهره ابرقدرتی آمریکا را حفظ کند، اما این موضوع با ۲۰ هزار میلیارد دلار بدهی آمریکا و شکسته شدن قدرت اقتصادی که روزی نیمی از اقتصاد دنیا را داشته است، امکان پذیر نخواهد بود. امروز آمریکا بیش از ۱۵ درصد از سهم اقتصاد دنیا را ندارد که همین رقم هم بزودی کاهش خواهد یافت.
حاج علی اکبری تصریح کرد: آمریکا به لحاظ فرهنگی و اجتماعی، شاخص هایش وضعیت بحرانی را نشان می دهد که میتوان به شاخص هایی همچون مواد مخدر، بی خانمانی و گرسنگی ۴۱ میلیون آمریکایی، توسعه زندان و زیرپاگذاشتن دموکراسی در ناهنجاری اخلاقی و جنسی و فاصله طبقاتی وحشتناک اشاره کرد.
وی ادامه داد: این افول موریانه ای است که از درون می پوساند. این دستگاه استکباری دچار پوکی استخوان شده و از درون دچار تلاشی است.
این خطیب نمازجمعه تهران تصریح کرد: وضعیت سیاسی با ظهور پدیده ای بنام ترامپ افول یافته است. این شخصیت چه به روز حیثیت آمریکا آورده است؟ گویا این آدم با شعار جلوگیری از افول آمریکا به میدان آمد اما تیر خلاص را به حیثیت آمریکا زده ودیگر حیثیتی برای آمریکا در سطح جهانی باقی نمانده است.
وی بیان کرد: شما مشاهده می کنید ایستادگی ملت ایران افول آمریکا را تسریع کرده و اعتبار جهانی و نفوذ منطقه ای را کاهش داده است.البته این افول حاصر تکبر و فساد است. هرکجا رد آمریکا را می بینید، فساد، خونریزی و گرفتاری و بدبختی را شاهد هستید و این انتقام خدا بوده است.
1. "خوارزمی" در مقتل الحسین و "خیابانی" در وقایع الایام نوشتهاند كه در روز هشتم محرم
امام حسین علیهالسلام و اصحابش از تشنگی سخت آزرده خاطر شده بودند؛ بنابراین امام علیهالسلام
كلنگی برداشت و در پشت خیمهها به فاصله نوزده گام به طرف قبله، زمین را كَند، آبی گوارا بیرون
آمد و همه نوشیدند و مشكها را پر كردند، سپس آن آب ناپدید شد و دیگر نشانی از آن دیده نشد.
هنگامی كه خبر این ماجرا به عبیداللّه بن زیاد رسید، پیكی نزد عمر بن سعد فرستاد كه: به من خب
ر رسیده است كه حسین چاه میكَند و آب بدست میآورد. به محض اینكه این نامه به تو رسید، بیش
از پیش مراقبت كن كه دست آنها به آب نرسد و كار را بر حسین علیهالسلام و یارانش سخت بگیر.
عمر بن سعد دستور وی را عمل نمود.( وقایع الایام، ج5، ص27؛ مقتل الحسین، خوارزمی، ج1، ص244.)
2. در این روز "یزید بن حصین همدانی" از امام علیهالسلام اجازه گرفت تا با عمر بن سعد گفتگو كند.
حضرت اجازه داد و او بدون آنكه سلام كند بر عمر بن سعد وارد شد؛ عمر بن سعد گفت: ای مرد همدانی!
چه چیز تو را از سلام كردن به من بازداشته است؟ مگر من مسلمان نیستم؟ گفت: اگر تو خود را مسلمان
میپنداری پس چرا بر عترت پیامبر شوریده و تصمیم به كشتن آنها گرفتهای و آب فرات را كه حتی
حیوانات این وادی از آن مینوشند از آنان مضایقه میكنی؟
1. در روز هفتم محرم عبید اللّه بن زیاد ضمن نامهای به عمر بن سعد از وی خواست
تا با سپاهیان خود بین امام حسین و یاران، و آب فرات فاصله ایجاد كرده و اجازه نوشیدن آب به آنها ندهد.15
عمر بن سعد نیز بدون فاصله "عمرو بن حجاج" را با 500 سوار در كنار شریعه
فرات مستقر كرد و مانع دسترسی امام حسین علیهالسلام و یارانش به آب شدند.
2. در این روز مردی به نام "عبداللّه بن حصین ازدی" ـ كه از قبیله "بجیله" بود ـ
فریاد برآورد: ای حسین! این آب را دیگر بسان رنگ آسمانی نخواهی دید! به خدا
سوگند كه قطرهای از آن را نخواهی آشامید، تا از عطش جان دهی!
حمید بن مسلم میگوید: به خدا سوگند كه پس از این گفتگو به دیدار او رفتم در
حالی كه بیمار بود، قسم به آن خدایی كه جز او پروردگاری نیست، دیدم كه
عبداللّه بن حصین آنقدر آب میآشامید تا شكمش بالا میآمد و آن را بالا میآورد
و باز فریاد میزد: العطش! باز آب میخورد، ولی سیراب نمیشد. چنین بود تا به هلاكت رسید.16
15. انساب الاشراف، ج3، ص180.
16. ارشاد شیخ مفید، ج2، ص86.
منبع:نشریه مبلغان ، شماره 51
کانون ارتباط جوانان و مبلغان دینی هیاتهای مذهبی است/هیاتها باید برای ایام محرم برنامه مخصوص داشته باشند/نفوذ سخنان مبلغان درمحرم بیشتر ازهمه رسانه هاست
سعید کوشافر

دراین زمان است که کار مداحان، روضه خوانان وازهمه مهمتر سخنرانان مجالس بیش از پیش حساس و وظیفه آنها درقبال تبلیغ اسلام ناب و دین حقیقی بسیار سنگین تر میشود. شاید به همین دلیل هم هست که کارشناسان و علمای دینی همواره بر آماده کردن خوراک مناسب معنوی این ماه تاکید دارند.
***نگاه ویژه به تبلیغ دین نگاه ویژهای داشته باشند
آیت الله جعفر سبحانی از مراجع تقلید گفت: تبلیغ درست و ارزشی بر اساس آموزههای دینی از اهمیت و جایگاه ویژهای برخوردار است و دست اندرکاران حوزههای علمیه کشور باید در کنار امور مختلف علمی و فرهنگی، نگاه ویژهای هم به تبلیغ امور دینی داشته باشند.
وی ادامه داد: امامخمینی (ره) همواره بر نگاه خاص مدارس علوم دینی و حوزههای علمیه بر امر مهم تبلیغ و داشتن مبلغان مسلط به مسائل مختلف سفارش داشتند .رسالت اصلی طلاب و روحانیون در اصل فعالیتهای فرهنگی به خصوص ارشادی و تبلیغی است و باید برای این عمل مهم بیش از گذشته اهمیت قائل شد.
***عاشورا هویت ساز است
آیت الله محسن اراکی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با بیان اینکه مجالس عاشورایی مجالس هویت بخشی به جامعه دینی است، اظهار داشت: تمام اتفاقات عاشورا و شهدا و شخصیت های کربلا هویت ساز و جامعه ساز هستند که باید مورد توجه باشد.
وی ادامه داد: سؤال می شود که چگونه مجموعه خوب و بدها هویت جامعه را می سازد؟ اراده، خواست و انتخاب جامعه هویت آن را خواهد ساخت، تصمیم گیری برای انجام یا ترک یک کار مبتنی بر فرهنگ جامعه است یعنی فرهنگ هر جامعه انتخاب و اراده جامعه را جهت می دهد.
وی عنوان کرد: دانشی که ائمه اطهار(ع) به میراث گذاشته اند گنجینه عظیم و بی نهایتی است که از آن بهره برداری نمی کنیم، متأسفانه گاهی نسبت به این گنجینه بی نهایت، کم لطفی می شود؛ جابربن حیان بنیانگذار شیمی در تاریخ بشر است و تمام رسائل جابر که نخستین مجموعه علمی شیمی مدون محسوب می شود، قال الصادق(ع) است، اگر کسی پای منبر امیرمؤمنان می نشست آن زمان مشخص می شد که چه چیزی در گنجینه علمی و معرفتی حضرت وجود داشت.
وی اضافه کرد: رفتار مداوم جامعه اراده آن را شکل می دهد، یکی از تعلیمات دینی این است که انسان از عادت های خوب و مثبت خود مراقبت کند تا آن ها را از دست ندهد، می توان برنامه ریزی داشت تا در مناسبت هایی مانند محرم بر عادات خوب اضافه کرد، انسان تابع اهل بیت(ع) باید اهل ذکر و زنده دل باشد.
***مبلغان تاثیر گذارتر از رسانه ها
نماینده ولی فقیه در چهارمحال و بختیاری و امام جمعه شهرکرد با اشاره به اثرگذاری روحانیون مبلغ در جامعه تاکید کرد : نقش یک مبلغ و روحانی در یک محله روستا یا شهر می تواند حتی بیش از رسانه ها اثرگذار باشد.
حجت الاسلام محمد علی نکونام با بیان اینکه روحانیون بازوان اصلی سازمان تبلیغات هستند ، افزود: قسمت عمده کار این سازمان را روحانیون انجام میدهند که در مناطق هستند و تبلیغات اسلامی بار اصلیاش به دوش یک مبلغی است که در میان مردم است.
به گفته وی، نقشی را که یک روحانی در یک محل در میان مردم و در یک مسجد در ارتباط با مردم ایفا میکند ، یک نقش ممتازی است و نمیشود آن را حتی با آنچه که صداوسیما، رسانه ها و حتی فضای مجازی انجام می دهد، مقایسه کرد.
وی گفت : یک روحانی پرجاذبه، خوشذوق پرتوان و هنرمند اثرگذار مردمدار ، عالم ، متقی و مؤمن در بین مردم اثرگذار است و سازمان تبلیغات باید در این زمان این گونه مبلغان اثر گذار را تربیت کند.
***هیئت های مذهبی پرچمداران دین
حجت الاسلام دریکوند، از هیئت های مذهبی به عنوان پرچمداران دین یاد کرد و گفت: این هیئت ها باید هدفمند فعالیت کنند.حجت الاسلام«روح الدین دریکوند»، افزود: قیام امام حسین(ع) برای احیای سیاست امر به معروف و نهی از منکر بوده است و امروز باید این مهم ترویج شود.
رئیس شورای هیأت های مذهبی لرستان با بیان اینکه هیئتهای مذهبی و مداحان طلایه داران فرهنگ حسینی هستند، عنوان کرد: هیئت ها باید هدف داشته باشند و در راه نهادینه سازی فرهنگ حسینی نقش آفرینی کنند.وی با تأکید بر اینکه هیئت های مذهبی باید حامی انقلاب، اسلام و لایت فقیه باشند، بیان داشت: باید اهداف قیام امام حسین(ع) در جامعه به ویژه بین نسل جوان نهادینه شود.حجت الاسلام دریکوند تصریح کرد: باید از ظرفیت هیئت های مذهبی در ترویج ارزش ها و اهداف قیام امام حسین(ع) به ویژه بین نسل جوان بهره مند شد.
***جذب جوانان و تبین گفتمان انقلاب
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی کشور با تبیین بیانه گام دوم انقلاب گفت: جذب حداکثری جوانان و واگذار امور به آنها و گفتمانسازی اهداف نظام باید محور فعالیت مبلغان دینی، روحانیان و طلاب قرار گیرد.
حجت الاسلام محمد قمی ، افزود: روحانیان از فرصت منابر و محافل دینی برای تبیین دیدگاههای مقام معظم رهبری در راستای اجرایی شدن گام دوم انقلاب استفاده کنند.ترویج ارزشهای انقلاباسلامی ، توجه به نسل جوان و خانواده از اساسیترین موضوعهایی است که باید روحانیان و طلاب در طول سال به خصوص در ماه محرم برای تحقق آن بکوشند.
این مسئول با تاکید بر شناخت اهداف دشمنان و هجمه فرهنگی آنها علیه انقلاب تصریح کرد: دشمن کانون خانواده را هدف حملات خود قرار داده بنا بر این باید از مساجد و منابر برای خنثی سازی هجمه دشمن و گفتمانسازی و اجرای ابعاد بیانه گام دوم انقلاب بهره گرفت.برای حل مسائل و مشکلات جامعه می توان از فرصت مساجد و مجالس وعظ و خطابه استفاده و با نقشه راه فرهنگی مدون در مسیر تحقق اهداف نظام اقدام کرد.
برنامه مجلس سوگواری رهبر معظم انقلاب در عزای سیدالشهدا(ع)

به گزارش گروه فرهنگی قدس آنلاین، مراسم عزاداری حضرت اباعبداللهالحسین(ع) از شب هفتم تا دوازدهم محرم، محضر رهبر معظم انقلاب و با حضور اقشار مختلف مردم برگزار میشود.
برنامههای این ۶ شب بدین شرح است:
جمعه پانزدهم شهریور
قاری «کریم منصوری»/ روضه و پیش منبر «حجتالاسلام جعفر اسلامیفر»/ سخنران «حجتالاسلام صدیقی»/ مداح «حاج منصور ارضی و سیدمجید بنیفاطمه»
شنبه شانزدهم شهریور
روضه و پیش منبر «جعفر واضحی»/ سخنران «حجـتالاسلام عالی»/ مداح «مهدی سلحشور»
یکشنبه هفدهم شهریور
روضه و پیش منبر «حجتالاسلام محمدپور»/ منبر «حجتالاسلام عالی»/ مداح «میثم مطیعی»
دوشنبه هجدهم شهریور
پیش منبر «حجتالاسلام آتشکار»/ سخنران «حجتالاسلام رفیعی»/ مداح «محمدرضا طاهری»
سهشنبه نوزدهم شهریور
روضه و پیش منبر «مهدی سماواتی»/ سخنران «حجتالاسلام رفیعی»/ مداح «محمود کریمی»
چهارشنبه بیستم شهریور
روضه و پیش منبر «مرتضی طاهری»/ سخنران «سید احمد خاتمی»/ مداح «سعید حدادیان»
در ضمن، احکام شرعی در این شبها پیش از نماز مغرب و عشا توسط آقای کریمی بیان میشود.
بنیامیه با رفتارهای خود اسلام را کاملاً وارونه کردند. اگر قیام امام حسین(ع) نبود امروز اسلام واقعی از اسلام اموی متمایز نبود، آنها مردم شام را چنان فریفته بودند که گمان میکردند پیامبر خویشانی غیر از آنها ندارد.
به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، یکی از سؤالات درباره قیام حسینی این است که چرا اگر امام حسین علیهالسلام قیام نمیکرد اسلام از بین میرفت با این که مردم نماز و روزه خود را میخواندند، حج میرفتند و ظاهرشان خوب بود. بعد از قیام امام حسین و مرگ یزید نیزافراد ستمگر دیگری به قدرت رسیدند که ائمه ما را به شهادت رساندند پس تفاوت اوضاع در چه بود؟
پاسخ:
همه مردم به ویژه حاکمان و افراد با نفوذ جامعه باید در فکر جامعه و نجات مظلومان باشند، ولی در اثر رفاهطلبی و گرایش به فرار از سختیها و علاقه به زندگی دنیوی و لذایذ مادی و سطحینگری وظیفه خطیر خود را فراموش کرده و در کژ راهه گام بر میداشتند.
فرازی از سخنان حضرت در این مورد: «شما ای گروه حاضر! ای گروهی که به علم و دانش شهرت دارید و از شما به نیکی یاد میشود و به خیرخواهی و اندرزگویی و به راهنمایی در جامعه معروف شدهاید و به خاطر خدا در دل مردم راه پیدا کردهاید به طوری که مردمان مقتدر از شما بیم دارند و ناتوان به تکریم شما بر میخیزد... آیا بر همه این احترامات و قدرتهای معنوی از این جهت نایل نگشتهاید که به شما امید میرود تا به اجرای قانون خدا کمر ببندید گرچه در مورد بیشتر قوانین خدا کوتاهی کردهاید! بیشتر حقوق الهی را که به عهده دارید فرو گذاشتهاید مثلاً حق ملت را خوار و خفیف کردهاید و حق افراد ناتوان را ضایع کردهاید من از این بیمناکم که نکبت خشم خدا بر شما فرود آید...»(1)
و «نیز از آن جهت بر شما بیمناکم که به چشم خود میبینید تعهدات در برابر خداوند گسسته و زیر پا نهاده شده است، اما نگران نمیشوید در حالی که به خاطر پارهای از تعهدات پدرانتان آشفته میشوید اینک تعهداتی که در برابر پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ انجام گرفته مورد بیاعتنایی است».(2)
چنانکه در فرازی از خطبه آمده است، پس از رحلت نبی اکرم (ص) چون به وصیت حضرت درباره جانشینی عمل نشد،کم کم دیگر سنن و روش آن حضرت نیز متروک شد. (3)
به قدرت رسیدن معاویه در شام توسط خلفاء(4) و تمرد او از حکومت علوی باعث به وجود آمدن بسیاری از بدعتها و دوری شدید جامعه از اسلام اصیل شده بود و جایگزینی یزیدی که حتی ظواهر التزام به اسلام را رعیت نمیکرد به عنوان خلیفه از سوی معاویه در صورت تثبیت وعدم اعتراض از سوی ملتزمان به اسلام واقعی دیگر نشانی از تعلیمات پیامبر (ص) باقی نمیماند.
با این روند امام قیام خونین خویش را در چنین جامعهای ضروری میدید چنانکه ایشان در خطبههای خویش بارها تکرار نموده که من برای اصلاح در دین جدم که از سوی بنیامیه منحرف شده و اخلاق مردم را نیز به فساد کشیده است قیام میکنم.
اصولاً در مورد هر حادثهای که رخ میدهد دو نکته باید مورد توجه قرار بگیرد:
1. علت پیدایش و به وجود آمدن آن، مثلاً علل پیدایش انقلابها.
2. پیآمد و نتایج وقوع آن حادثه.
درباره علل انقلاب امام حسین علیهالسلام با استناد به سخنان گهربار آن حضرت به طور گذرا صحبت کردیم. پس از این مرحله باید به پیامد و آثار به وجود آمده از این قیام توجه کنیم.
اسلام، تنها نماز و روزه و حج ظاهری نیست
در ابتدا لازم است متذکر شویم که دین اسلام تنها در انجام فرائضی چون نماز و حج و روزه خلاصه نمیشود و کسی که مسلمانی را منحصر در این فرائض بداند از دیدگاه روایات اسلامی و پیشوایان دینی نمیتواند ادعای مسلمانی کند، مسلمانی یعنی عمل به محتوای کامل دین.
نماز و روزهای که نتواند در انسان تحول درونی و غیرت دینی و شجاعت ایجاد کند نه به درد دنیا میخورد و نه به درد آخرت.
اسوه و الگوی ما در اسلام واقعی و ایمان واقعی پیامبر اکرم (ص) و امیرمؤمنان (ع) و سایر ائمه (ع) هستند، مگر پیامبر اکرم (ص) فقط نماز میخواند و روزه میگرفت و حج به جای آورد؟!
در سیره آن حضرت (5) اسلام منحصر در اعمال خشک و بی روح نیست و نمازی که اسلام از مؤمن میخواهد نماز واقعی است و آن نماز براساس قران این گونه است: إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهی عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ (6) نماز باید انسان را از ارتکاب تمام بدیها و منکرات باز دارد و اگر کسی مدعی نماز خواندن است و پس از نماز مرتکب جرم و معاصی و انواع گناهان میشود در حقیقت نماز نخوانده است.
نماز و حجی که زندگی انسان و رفتار انسان را تحت تأثیر قرار ندهد، اعمال ظاهری است، خوارج مگر نماز نمیخواندند که علی(ع) آنها را از دم تیغ عدالت گذراند،(7) منافقین زمان پیامبر که قرآن درباره آنها در سوره منافقین سخن گفته در نماز جماعت پیامبر حاضر میشدند اما نماز آنها نتیجه کاربردی نداشت لذا قرآن به صراحت آنها را طرد میکند.(8)
نتایج، پیامدها و آثار مستمر قیام امام حسین (ع)
1. رسوا نمودن حکومتگران و روشنگری مردم و شناساندن چهره واقعی بنیامیه چنانکه برخی از مورخان نوشتهاند که پس از نهضت عاشورا عموم مردم یزید را مورد لعن و ناسزا قرار دادند و به او عیب گرفته و از او روی گرداندند.(9)
بنابراین مشروعیت مردمی حکومت بنیامیه نیز به زیر سؤال رفت لذا یزید پس از وقوف از خطر این مسئله عبیدالله را متهم به انجام این عمل نموده و او را سرزنش کرد. (10)
2. احیاء و زنده نمودن برخی از ارزشها مانند قیام و شهادت در مقابل حکومت جائران و مستکبران.
مردم حجاز در دوره خفقان و سیاه معاویه و عمال او هرگز تصور غلبه بر این جوّ و فضای سیاسی حاکم را نداشتند و از ترس و هراس هرگز در فکر قیام بر علیه این دستگاه را نداشتند بطوری که او به راحتی خلافت را تبدیل به سلطنت موروثی نمود و به زور برای فرزند فاسقش بیعت گرفت.
امام با قیام خود ارزش شهادت را احیاء کرد و شجاعت قیام و مبارزه و آزادگی را در مردم معاصر خود و نسلهای بعدی ایجاد کرد(11). امام معیار ارزشها را مطرح نمود و به جامعه حیات داد.
3. قیام عاشورا بهترین الگو برای آزادگان جهان شد. با اینکه سرکوب و قتل در رأس کار بنیامیه و بنیعباس بود ولی مردم پس از قیام امام حسین از مرگ بیم نداشتند و قیام مینمودند که قیام توابین، و قیام مختار و قیامهای دیگر در نواحی مختلف جامعه اسلامی که تحت رهبری عناصر و شخصیتهای برجسته و صحابه بزرگ مانند سلیمان بن صرد و...(12) صورت میگرفت از این جملهاند.عبدالله عفیف ازدی بدون هیچ ترسی بر یزید اعتراض و و از او اظهار تنفر نمود. (13)
تمام قیامهای سرزمینهای اسلامی پس از نهضت عاشورا به گونهای از این نهضت الگو گرفتند و به ارزشهای مکتب عاشورا پایبند بودند، نمونه ملموس و محسوس آن قیام امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی است.
4. امام حسین(ع) با نهضت سرخ خویش اسلام اصیل محمدی ـ صلی الله علیه و آله ـ را از اسلام اموی جدا کرد. بنیامیه بنام اسلام و به عنوان جانشین پیامبر بدعتهای فراوانی در تاریخ اسلام به وجود آوردند، آنها در حال مستی بر مردم امامت مینمودند. معاویه به قدری از نام اسلام به سود خود بهره برده و مردم شام را اغفال نموده بود که روز چهارشنبه بر مردم نماز جمعه خواند و مردم نیز بدون کوچکترین اعتراضی بر او اقتدا کردند. (14)
بنیامیه با این اعمال و رفتار خود اسلام را کاملاً وارونه نمودند اگر قیام امام حسین علیهالسلام نبود امروز اسلام واقعی از اسلام اموی متمایز نبود، آنها مردم شام را چنان فریفته بودند که گمان میکردند پیامبر خویشانی غیر از آنها ندارد. (15)
5. امام حسین (ع) قرآن و معارف آنرا زنده نگه داشت و آنچه در قرآن به عنوان امر به معروف مطرح بود وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ یدْعُونَ إِلَی الْخَیرِ وَ یأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ...(16) را بطور عملی به اجرا گذاشت.
خلاصه آنکه امام حسین علیهالسلام با خون خویش راه راستین اسلام را مشخص نمود و بر تمام فرقههای ساخته و پرداخته امویان و امثال آن خط بطلان کشید. (17)
پاورقیها:
1. طبرسی. مجمع البیان، ص 162.
2. همان، ص 162.
3. امینی، پیشین، ص 9ـ196.
4. مسعودی، مروجالذهب، بیروت، دارالمعرفة، ص 41.
5. ر.ک: ابن هشام، السیرة النبویه، بیروت، دارالکتب العربی، چاپ ششم، 1418، ج2، ص133، ورود به مدینه و تأسیس حکومت.
6. عنکبوت:45.
7. ر.ک: نهجالبلاغه، خطبه 92.
8. ر.ک: آیتی، تاریخ پیامبر اسلام، تهران، دانشگاه، چاپ چهارم، ص 262.
9. سبط ابن جوزی، تذکرة الخواص، نجف، منشورات مکتبه الحیدریه، 1383ق، ص 263.
10. ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، ج 4، ص 87 و طبری، تاریخ، بیروت، دارالقاموس الحدیث، ج 6، ص 266، و ابن جوزی، پیشین، ص5ـ261.
11. مطهری، حماسه حسینی، تهران، صدرا، چاپ چهل و دوم، ج1، ص300 و 358.
12. یعقوبی. تاریخ، تهران، علمی فرهنگی، چاپ هفتم، 74، ج 2، ص 199.
13. طبری، پیشین، ج 6، ص 263.
14. علی بن الحسین مسعودی، مروجالذهب، پیشین، ص 41، (ر.ک: ترجمه پاینده، ص 36).
15. همان، ص 37.
16. آلعمران:104.
17. مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم.
1. در این روز عبیداللّه بن زیاد نامهای برای عمر بن سعد فرستاد كه:
من از نظر نیروی نظامی اعماز سواره و پیاده تو را تجهیز كردهام.
توجه داشته باش كه هر روز و هر شب گزارش كار تو را برای من میفرستند.
2. در این روز "حبیب بن مظاهر اسدی" به امام حسین علیهالسلام عرض كرد: یابن رسول اللّه!
در این نزدیكی طائفهای از بنی اسد سكونت دارند كه اگر اجازه دهی من به نزد آنها بروم
و آنها را به سوی شما دعوت نمایم. امام علیهالسلام اجازه دادند و حبیب بن مظاهر شبانگاه
بیرون آمد و نزد آنها رفت و به آنان گفت: بهترین ارمغان را برایتان آوردهام، شما را به یاری
پسر رسول خدا دعوت میكنم، او یارانی دارد كه هر یك از آنها بهتر از هزار مرد جنگی است
و هرگز او را تنها نخواهند گذاشت و به دشمنتسلیم نخواهند نمود.
عمر بن سعد او را با لشكری انبوه محاصره كرده است،
چون شما قوم و عشیره من هستید، شما را به این راه خیر دعوت مینمایم... .
در این هنگام مردی از بنیاسد كه او را "عبداللّه بن بشیر" مینامیدند برخاست و گفت:
من اولین كسی هستم كه این دعوت را اجابت میكنم و سپس رجزی حماسی خواند:
قَدْ عَلِمَ الْقَومُ اِذ تَواكلوُا وَاَحْجَمَ الْفُرْسانُ تَثاقَلُوا
اَنِّی شجاعٌ بَطَلٌ مُقاتِلٌ كَاَنَّنِی لَیثُ عَرِینٍ باسِلٌ
"حقیقتا این گروه آگاهند ـ در هنگامی كه آماده پیكار شوند و هنگامی كه سواران از
سنگینی و شدت امر بهراسند، ـ كه من [رزمندهای] شجاع، دلاور و جنگاورم، گویا همانند شیر بیشهام."
سپس مردان قبیله كه تعدادشان به 90 نفر میرسید برخاستند و برای یاری
امام حسین علیهالسلام حركت كردند. در این میان مردی مخفیانه عمر بن سعد را آگاه كرد
و او مردی بنام "ازْرَق" را با 400 سوار به سویشان فرستاد. آنان در میان راه با یكدیگر
درگیر شدند، در حالی كه فاصله چندانی با امام حسین علیهالسلام نداشتند. هنگامی كه یاران
بنیاسد دانستند تاب مقاومت ندارند، در تاریكی شب پراكنده شدند و به قبیله خود بازگشتند
و شبانه از محل خود كوچ كردند كه مبادا عمر بن سعد بر آنان بتازد.
حبیب بن مظاهر به خدمت امام علیهالسلام آمد و جریان را بازگو كرد.
امام علیهالسلام فرمودند: "لاحَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّهِ"14
14. بحارالانوار، ج44، ص386.
منبع:نشریه مبلغان ، شماره 51
بزرگترین محفل شیرخوارگان حسینی در حرم رضوی برگزار شد

به گزارش قدس آنلاین وبه نقل از آستان نیوز، طبق اعلام قبلی ویژه برنامه شیرخوارگان حسینی راس ساعت ۸ صبح امروز آغاز شد و هزاران مادر از یک الی ۲ ساعت قبل از آغاز برنامه در صحن جامع رضوی حضور به هم رساندند.
مادران در حالی که کودکان خود را در آغوش گرفته بودند آرام آرام وارد حرم میشدند و هر لحظه به تعداد حاضران در صحن جامع رضوی افزوده میشد.
از سوی خادمان بارگاه منور امام رضا(ع) بوی عود و اسپند و گلاب فضای صحن را پر کرده بود. امروز در ورودیهای حرم مطهر رضوی ۳۵ هزار لباس سبز محفل شیرخوارگان توزیع شد و همه مادران بر تن کودکان شیرخوارشان به یاد طفل شیرخوار امام حسین(ع) لباس سبز پوشانده و به نشانه ادامه راه سرخ نهضت عاشورا تا ظهور حضرت ولی عصر(عج) سربند یا صاحب الزمان(عج) را بر پیشانی این سربازان امام زمان(عج) بستند.
امروز نوای «لبیک یا حسین(ع)»، «لبیک یا زینب(س)» و «لبیک یا صاحب الزمان(عج)» مادران چندین بار در حرم طنین انداز شد.
در ابتدای این همایش حجت الاسلام والمسلمین حجتی به ایراد سخنرانی پرداخت و با اشاره به اینکه والدین باید تربیت فرزند خویش را بر مبنای سیره حسینی انجام دهند، گفت: سیره امام حسین(ع) همان معرفت و با اخلاق بودن است، اگر مادران میخواهند فرزندانشان حسینی شوند باید چون سیدالشهدا(ع) اهل کینه، کبر و حسد نباشند.
خطیب حرم مطهر رضوی اظهار کرد: اگر احساس میکنیم فرزندان ما در سنین کودکی اهل لجبازی و کینهتوزی است باید ابتدا به رفتار خودمان رجوع کنیم، یقینا در جایی ما کینهتوزی کردیم که کودک یاد گرفته است.
وی افزود: امام حسین(ع) در ماجرای کربلا با گذشت و بخشش حر بن ریاحی به همه شیعیان میآموزد که هرگز نباید اهل کینه بود و هر آینه هدایت و تربیت دیگران را بر کینهتوزی و انتقامگیری مقدم کنیم.
حجتی گفت: اگر والدین به دنبال این هستند که فرزندانشان در بزنگاههای زندگی، انتخاب درست داشته باشند باید ابتدا خودشان تربیت حسینی را در خانه نهادینه کرده و آن اخلاق و رفتاری که مخالف سیره علوی، فاطمی و حسینی است را کنار بگذارند.
وی ادامه داد: لبیک یا حسین فقط به شور حماسی خلاصه نمیشود بلکه تعهد و میثاق به پیروی از مرام امام است.
گفتنی است در ادامه این محفل با شکوه ذاکران خاندان عصمت و طهارت(ع) به مدیحهسرایی، روضه خوانی و شعرخوانی پرداختند و در پایان میثاقنامه این محفل قرائت شد.
1. "عمر بن سعد" یك روز پس از ورود امام علیهالسلام به سرزمین كربلا یعنی روز سوّم محرم با
چهار هزار سپاهی از اهل كوفه وارد كربلا شد.( ارشاد، شیخ مفید، ج2، ص84.)
2. امام حسین علیهالسلام قسمتی از زمین كربلا كه قبر مطهرش در آن واقع میشد را از اهالی
نینوا و غاضریه به شصت هزار درهم خریداری كرد و با آنها شرط كرد كه مردم را برای زیارت راهنمایی
نموده و زوّار او را تا سه روز میهمان كنند.( مستدرك الوسایل، ج14، ص61؛ مجمع البحرین، ج5، ص461.)
3. در این روز "عمر بن سعد" مردی بنام "كثیر بن عبداللّه" ـ كه مرد گستاخی بود ـ را نزد امام علیهالسلام
فرستاد تا پیغام او را به حضرت برساند. كثیر بن عبداللّه به عمر بن سعد گفت: اگر بخواهید در همین ملاقات
حسین را به قتل برسانم؛ ولی عمر نپذیرفت و گفت: فعلاً چنین قصدی نداریم. (تاریخ طبری، ج5، ص410)
هنگامی كه وی نزدیك خیام رسید، "ابو ثمامه صیداوی" (همان مردی كه ظهر عاشورا نماز را به یاد آورد و
حضرت او را دعا كرد) نزد امام حسین علیهالسلام بود. همینكه او را دید رو به امام عرض كرد: این شخص كه
میآید، بدترین مردم روی زمین است. پس سراسیمه جلو آمد و گفت: شمشیرت را بگذار و نزد
امام حسین علیهالسلام برو. گفت: هرگز چنین نمیكنم.
ابوثمامه گفت: پس دست من روی شمشیرت باشد تا پیامت را ابلاغ كنی. گفت: هرگز! ابوثمامه گفت:
پیغامت را به من بسپار تا برای امام ببرم، تو مرد زشتكاری هستی و من نمیگذارم بر امام وارد شوی.
او قبول نكرد، برگشت و ماجرا را برای ابن سعد بازگو كرد. سرانجام عمر بن سعد با فرستادن پیكی دیگر
از امام پرسید: برای چه به اینجا آمدهای؟ حضرت در جواب فرمود:
"مردم كوفه مرا دعوت كردهاند و پیمان بستهاند،
بسوی كوفه میروم و اگر خوش ندارید بازمیگردم... ."( تاریخ طبری، ج5، ص410.)
در روز چهارم محرم، عبیداللّه بن زیاد مردم كوفه را در مسجد جمع كرد و سخنرانی نمود
و ضمن آن مردم را برای شركت در جنگ با امام حسین علیهالسلام تشویق و ترغیب نمود
و فتوای شریح قاضی را مبنی بر مباح بودن خون امام حسین علیه السلام خواند و دستور
داد تا همه راه های ورودی و خروجی کوفه را ببندند. ( الوقایع و الحوادث، ج 2، ص 123)
به دنبال آن 13 هزار نفر در قالب 4 گروه كه عبارت بودند از:
1. شمر بن ذی الجوشن با چهار هزار نفر
2. یزید بن ركاب كلبی با دو هزار نفر
3. حصین بن نمیر با چهار هزار نفر
4. مضایر بن رهینه مازنی با سه هزار نفر
به سپاه عمر بن سعد پیوستند. بهم پیوستن نیروهای فوق از این روز تا روز عاشورا بوده است.
التماس دعا
1. در این روز عبیداللّه بن زیاد، شخصی بنام "شبث بن ربعی"10 را به همراه یك هزار نفر به طرف كربلا گسیل داد.11
2. عبیداللّه بن زیاد در این روز دستور داد تا شخصی بنام "زجر بن قیس" بر سر راه كربلا بایستد
و هر كسی را كه قصد یاری امام حسین علیهالسلام داشته و بخواهد به سپاه امام علیهالسلام ملحق شود،
به قتل برساند. همراهان این مرد 500 نفر بودند.12
3. در این روز با توجه به تمام محدودیتهایی كه برای نپیوستن كسی به سپاه امام حسین علیهالسلام صورت گرفت،
مردی به نام "عامر بن ابی سلامه" خود را به امام علیهالسلام رساند و سرانجام در كربلا در روز عاشورا به شهادت رسید.13
پاورقیها:
10. او پیامبر را درك كرد، ولی مرتد شده و خود را به عنوان مؤذّن فردی بنام "سجاح" كه ادعای نبوّت كرده بود
قرار داد و سپس به اسلام بازگشت و سرانجام در صفّین بر علیه امام علی علیهالسلام جنگید و در كربلا نیز از لشكریان یزید بود.
11. عوالم العلوم، ج17، ص237.
12. مقتل الحسین(مقرّم)، ص199.
13. همان.
منبع:نشریه مبلغان ، شماره 51
سکوتی که فتوای قتل حسین (ع) شد!
مجید تربتزاده

قدس آنلاین: دست بر قضا، این دومی گاهی میتواند اهمیت بیشتر و نقش مهمتری در عبرتآموزی داشته باشد، آن هم اگر شخصیتی مانند «شریح قاضی» باشد که اغلب تاریخنویسان و روایتکنندگان، بخشی از ماجرای کربلا را زیر سرِ او و فتوایش میدانند. برخیها هم البته هستند که مفهومی به نام «فتوای شریح» را خیلی قبول ندارند و از آنها داغتر کسانی که عجولانه و لجوجانه، از بیخ و بُن، وجود و تأثیرگذاری شخصیتی به نام «شریح» را در واقعه کربلا منکر میشوند! ... حالا شما در مورد شخصیت مرموز و عجیب و غریب « شریح» و فتوایش چگونه فکر میکنید؟
از ایران تا یمن
بین تاریخنویسان قدیمی هم بر سر « شریح» اختلاف نظر وجود دارد. البته نه برسرِ وجود یا وجود نداشتنش. تذکرهنویسان، دانشمندان نسبشناس و تاریخنویسان درباره اصل و نسب «شریح» با هم اختلافنظر دارند و همین اختلاف نظر، فرض نخست یعنی اینکه «شریح» فقط یک شخصیت افسانهای است را رد میکند. قطعاً این همه تاریخنویس و دانشمند، بیکار نبودهاند که وقتشان را برای بحث و سند رو کردن درباره کسی که وجود ندارد ، تلف کنند. آنها متفق القولاند که هم «شریح بن حارث کندی» و هم چند نسل از گذشتگانش همه در یمن به دنیا آمدهاند . منتها برخی تاریخنویسان با توجه به شجرهنامه اومعتقدند جدّ پنجم او-به نام رائش-از فرزندان ایرانیانی بوده است که در زمان خسرو انوشیروان و به دستور او به عنوان سرباز، به سرزمین یمن آمده و پس از وفات انوشیروان در همین سرزمین ماندگار شده و برای اینکه حامی و متحدی داشته باشند به قبیله « کنده» پیوستند. این قبیله سالهای طولانی پیش از اسلام برای خود در منطقه برو و بیایی داشتند و حاکم و همهکاره جنوب شبه جزیره عربستان محسوب میشدند.
جوان درسخوان
هم قبیلهایهای « شریح» در تاریخ صدر اسلام خیلی نقشآفرینی کرده و در حوادث مختلف تأثیرگذار بودند. از شورشها و زد وخوردهای دوران خلیفه نخست بگیرید تا دوران خلیفه سوم، زمان زمامداری امیرالمؤمنین و بعد هم رخداد کربلا، همهجا « کندیان » حضور پررنگ دارند. میگویند پس از فاجعه و جنایتی که در صحرای کربلا رقم میخورد، 30 سر بریده شده از اصحاب امام حسین(ع) بر نیزههای افراد همین خاندان بالا میرود و در کوفه به «ابنزیاد» تقدیم میشود! «شریح» از اعضای چنین قبیله و طایفهای است و دست بر قضا حضور و قدرت گرفتن اندک اندکش در کوفه، تا حدی وابسته به «کندیان» است که تعداد زیادی از آنها در این شهر ساکن شدهاند. او رشد و پیشرفتش را پس از اسلام آوردن آغاز میکند و جالبتر اینکه همه علمآموزیاش هم مربوط به دورانی است که یا با علی (ع) رفت و آمد و همنشینی دارد و یا با دیگر چهرههای سرشناس و عالم آن روزگار.
همهکاره کوفه
کسی از تاریخنویسان مدعی نشده است که « شریح» آدم بیعرضه و بیدستوپایی بوده که فقط با سوءاستفاده از شرایط خاص دوران صدر اسلام به پست، مقام و جایگاه ارزشمندی دست یافته است. برعکس خیلیها او را انسان زیرک و باهوشی میدانند که هم تحصیلکرده و داناست و هم به خوبی میتواند جریانها و شخصیتهای زمان خودش را بشناسد. پس از رحلت رسول اکرم(ص)، شریح هنوز جوان و ناشناخته است و خبری و نشانی هم از او در جریانات سیاسی و اجتماعی آن روزگار نیست. در دوره خلیفه دوم اما« شریح» به 40 سالگی رسیده و فرد باسواد و پختهای است، بنابراین مدتی به عنوان همهکاره کوفه تعیین میشود و بعد هم که اصول قضاوت را فرا میگیرد، قاضی این منطقه میشود. با آغاز زمامداری امیرالمؤمنین(ع)، شهرتش از کوفه فراتر رفته و در مجموع به عنوان یک رجل سیاسی – اجتماعی و چهره تأثیرگذاری که گوش و چشم خیلیها به دهان او و رفتارش دوخته شده، شناخته میشود. شاید سواد و تجربه او سبب میشود حتی با آغاز زمامداری امیرالمؤمنین(ع) در منصب قضاوت باقی بماند. این منصب البته تا زمانی است که در قضاوت میان علی(ع) و مرد یهودی اشتباه میکند و هشدار نخست را میگیرد و بعد هم گویا وقتی به گوش امیرالمؤمنین میرسد که خانهای مجلل و اشرافی خریده ، برکنار میشود. برخیها نوشتهاند این ماجرا یا اتفاقی دیگر سبب تبعید او توسط علی(ع) شده است.
لحظهشناسی
بحث، بحثِ « لحظهشناسی» است. اینکه چگونه یک تصمیم نابهجا، یک سهلانگاری و اندیشیدن به حفظ موقعیت خود، سبب میشود ماجرایی بزرگ در تاریخ رقم بخورد یا نخورد. «شریح» همانقدر که به زیرکی و باسوادی معروف است، متهم به این است که در دوران هر حاکم و خلیفهای، بیشتر از هر چیز به منافع، پست و مقام خود و بعد جلب نظر مقام بالاتر میاندیشیده است. «شریح» با یک تصمیم درست پیش از ماجرای کربلا، میتوانست حرفهایی بزند و کاری کند که نشانی از «ابن زیاد» باقی نماند، مردم کوفه قدرت را در دست بگیرند و با رسیدن امام حسین (ع) با او اعلام بیعت کنند. اما از جاسوسان ترسید، به آینده شغلی خودش و مسند قضاوتی که میگویند 50 یا 70 سال بر آن تکیه زده بود، اندیشید و با سکوتش، مسیر تاریخ را عوض کرد. اگرچه برخیها میگویند اثر و سندی مکتوب و محکم از فتوای معروف او علیه امام حسین (ع) وجود ندارد اما چشمها، مغزها و دلهای بیدار تاریخ وقتی به نحوه زندگی، رفتار و موضعگیریهای «شریح» در بزنگاهها و مراحل حساس تاریخی نگاه میکنند، این فتوای ضمنی او را حتی در سکوت و سخن نگفتنش میبینند. حالا چه خودش فتوا داده باشد و چه «ابن زیاد» آن را به نام او جعل کرده باشد. «شریح» پیشاپیش و با سکوت و مصلحتاندیشیاش به این فتوای داده یا نداده، مُهر تأیید زده است.

زیر این شال عزا پیرهنم خوشبو شد/این چه عطری است، تمام بدنم خوشبو شد
امروز روز اول محرم الحرام است و عاشقان امام حسین خود را آماده حضور در مجالس عزا میکنند.
شعر زیر سروده علی احدی به مناسبت روز اول محرم تقدیم میشود.
این شعر که سروده علی احدی است به مناسبت روز اول محرم تقدیم میشود و پیش از این در کتاب «نعت نی» - منتشرشده توسط انتشارات «آرام دل»- درج شده است.
زیر این شال عزا پیرهنم خوشبو شد
این چه عطری است، تمام بدنم خوشبو شد
مادرم کودکیام، حرف دهانم میکاشت
ناگهان گفت حسین و دهنم خوشبو شد
خوب تا حنجرهام بوی حسینی که گرفت
روضه دم آمده و انجمنم خوشبو شد
هر کجا حس حسین آمده من گل کردم
شعر نیما و سپید و کهنم خوشبو شد
بیشتر هر چه به زیر علمش سینه زدم
بیشتر بر سر و سینه زدنم خوشبو شد
بعد مرگم همه تابوت مرا بو بکشید
که به یادش دم مردن کفنم خوشبو شد
و گمانم همه سال، محرم شده است
که چنین آب و هوای وطنم خوشبو شد
باز این چه شورش است که در خلق عالم است
باز این چه رستخیز عظیم است کز زمین
بی نفخ صور خاسته تا عرش اعظم است
این صبح تیره باز دمید از کجا کزو
کار جهان و خلق جهان جمله درهم است
گویا طلوع میکند از مغرب آفتاب
کاشوب در تمامی ذرات عالم است
