قدس آنلاین: به گزارش خبرگزاری فارس، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد حاج‌علی‌اکبری امام جمعه موقت تهران امروز ۱۵ شهریورماه در خطبه‌های نماز جمعه، اظهار داشت: مکتب امام حسین(ع) یک مدرسه تمام عیار و یک دانشگاه عالی رتبه و یک مکتب بی نظیر است که در آن اصول و قواعد زیست پاکیزه و حیات طیبه به بشریت تقدیم شده است.

وی ادامه داد: نقطه مرکزی این روش زندگی و این سبک زندگی عبارت است از جهاد در راه خدا و سرمایه گذاری در راه پروردگار متعال برای تحقق نقشه الهی و عمل به کتاب الهی، جریان سیره پیامبراعظم(ص).

خطیب نماز جمعه تهران گفت: دشمن بر این تصور بود که ۲۲ بهمن سال گذشته در تهران خواهد بود، اما امروز دیپلماسی التماسی و خواهشی شان را ملاحظه می کنیم که از هر طرف میانجی می فرستند و این اثر مقاومت و ایستادن با داشتن ظرفیت موشکی و منطقه ای و توان دفاعی و حضور مردم بصیر است که باعث می‌شود این توطئه ها یکی پس از دیگری خنثی شود و در نهایت روسیاهی برای دشمنان و سربلندی برای جبهه مقاومت باقی می ماند.

وی افزود: کاهش تعهدات در گام اول شروع شد و هیچ اتفاقی در بازار رخ نداد. با شروع گام دوم هم اتفاقی در بازار رخ نداد و حتی در برخی از شاخص ها وضعیت مان بهتر شد. هم اکنون گام سوم برداشته شد و از امروز اجرایی می شود. این بار این تصمیم با صلابت ایرانی که میوه شیرین منطق مقاومت حسینی است، ثمراتش بهتر از دو گام قبلی خواهد بود.

حاج علی اکبری تصریح کرد: ایران موقعیت خود را متوقف نمی کند و تصمیمش را مرحله به مرحله دنبال می کند. حاصل مذاکره فقط عمل است و دیگر وعده به دردمان نمی خورد. آنها باید به ۱۱ تعهد شان عمل کنند و هر زمان عمل کردند، بقیه مسائل پیش خواهد رفت.

وی بیان کرد: انشالله این منطق حسینی ما را به همه آرمان ها و آرزوها خواهد رساند و باید بایتسیم و مقاومت کنیم که این مقاومت زمینه گشایش هایی در بخش های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و دیپلماسی‌های ما خواهد بود.

حاج علی اکبری اظهار داشت: حضرت امام حسین(ع) سخن اخر را درباره زندگی خدایی و زندگی مطلوب پروردگار متعال را به بشریت ارائه کرد. یک سبک زندگی برجسته، باطراوت و فعال که در این سبک زندگی هم انسان مؤمن به رشد مطلوب خود می رسد. هم آحاد مؤمنین به رشد شایسته خود می رسند و هم جامعه اسلامی و جامعه بشری می توانند به کمال مطلوب خود دست یابد.

وی ادامه داد: از هر منظری که نگاه کنید در دستگاه حسینی و منظومه تربیتی حسینی، همه این شاخص ها ارتقا داده می‌شود و آن نقطه مرکزی بر پایه ایمان الهی، عنصر جهاد است. در این شاخص ها می توان به شاخص فتوت، جوانمردی، ایثار، فداکاری، شجاعت، و از خودگذشتگی، محبت نسبت به خلق، امر به معروف و نهی از منکر، حراست از دین خدا، زیبایی های اخلاقی، محبت، رسیدگی به مردم، حسن خلق اشاره کرد.

این خطیب نمازجمعه تهران تصریح کرد: در مکتب امام حسین(ع) سیمای مؤمن، مجاهد برگزیده در پیشگاه خدا را می توانید مشاهده کنید. امام حسین(ع) سرمایه گذاری شگفت انگیزی کرد. او مجاهدت عادی انجام نداد بلکه حق جهاد را برآورده کرد.

وی ادامه داد: امام حسین(ع)، با همه وجود و عزیزانش به میدان آمد و مکتبی در اختیار بشریت قرار داد که حاصل آن مکتب را امروز جامعه با بصیرت ما دریافت کرده است.

حاج علی اکبری تصریح کرد: امروز در این فراز و نشیب ها کسانی که توانستند از این مکتب بهترین درس ها را بگیرند، ملت ایران بودند. ملت ایران با آن ریشه و تبار در محافل حسینی رشد کردند و وارد میدان شدند و با ردیگر تاریخ جامعه ای را مشاهده کرد که در ایمان، رسیدن به رتبه ای که خدا آن را می پسندد و خریدار است و جامعه ای که از نظر ایمانی این آمادگی و ظرفیت را دارد، بتواند دوباره در این بخش حساس از تاریخ بشریت تصمیمی مانند اباعبدالله الحسین(ع) را بگیرد و تصمیم تاریخی را برای آن روز موعود مهیا کند و سرعت بخشد و نقشی بود که ایران در این مرحله آن موقعیت را برعهده گرفت.

وی ادامه داد: جریان شکل گیری انقلاب در محرم و صفر و مجالس حسینی بود و این آموزه‌های مکتب حسینی در محور جهاد در راه خدا بود که ملت ایران را بسیج و سازماندگی کرد. ملت ایران شاگردان شایسته ای برای مکتب حسینی بودند و به خوبی این درس ها را آموختند و عمل کردند.

این خطیب نمازجمعه تصریح کرد: ریشه، اساس و بنیان انقلاب و نظام، حسینی است و براساس آن خط مقاومت، صبر و جهاد، برنامه ریزی، طراحی و ادامه یافت. در چله گذشته، ما معجزه آموزه های حسینی را در ایجاد تحول تربتیی در انسان ها، انقلاب و دفاع مقدس مشاهده کردیم. همچنین این آموزه ها را در شهدای انقلاب، دفاع مقدس و مدافع حرم هم شاهد بودیم. این خط ادامه دارد و این راه سعادت و خوشبختی بشریت است که خط نگهدارش حضرت اباعبدالله الحسین(ع) است.

وی بیان کرد: این نهضت و انقلاب آغاز و پیدایش و شکل گیری و درخششش به نام اباعبدالله الحسین(ع) بود و با آموختن از مکتب آن بود و ادامه آن تنها با شیوه حسینی ممکن است.

حاج علی اکبری تصریح کرد: انشالله می رویم به سمت آن روز بزرگ و موعود و جامعه ما هرگز این درس ها را فراموش نکرده و نسل امروز را با این آموزه‌ها تا ظهور امام زمان(عج) آماده می‌کند. امروز از سراسر عالم از مجالس لبیک یا اباعبدالله شنیده می‌شود.

وی نمازگزاران را به رعایت تقوای الهی دعوت کرد و گفت: این تقوا که در ذیل مکتب حسینی تعریف می‌شود، هم زندگی آحاد مؤمنین را از انواع گناهان پاکیزه نگه می دارند و هم به آنها همت بلند برای عرصه به جهاد، مقاومت برای جاذبه های شیطانی و نفسانی، قوت برای ایستادن در برابر شیاطین و طاغوت های زمان می دهد. این گونه است که رستگاری برای مؤمنان رقم می خورد و این تقوای حسینی و عاشورایی است.

این خطیب نمازجمعه ضمن تشکر از عزاداری هیأت های حسینی تصریح کرد: از شما عزاداران حسینی هیأت ها به خاطر ملاحظات و مراعات تشکر می کنم و امیدواریم در روز تاسوعا و عاشورا که اوج برنامه های تان است، مطابق هر ساله نماز ظهر روز تاسوعا و عاشورا را برگزار کنید.

وی بیان کرد: ملت ایران با الهام از مکتب حسینی درس مقاومت را آموخته است و زیبایی های این مکتب را بر محور جهاد در راه خدا و حضور در میدان را آموخته اند. امروز شناسه ملت ایران در تمام دنیا جمله تاریخی هیهات من الذله است.

حاج علی اکبری تصریح کرد: حضرت اباعبدالله الحسین(ع) دست ملت ما را گرفت تا ما را از حضیض‌ذلت به اوج عزت برساند و راه روشنی را برای ملت های عالم در اختیار آنها قرار داد. ما امروز ثمره روش حسینی در مقاومت فعال، جدی و هوشمندانه را شاهد هستیم.

وی بیان کرد: امروز در داخل آمریکا درباره افول اجماع وجود دارد و آینده شناسان و نظریه پردازان در این زمینه سخن می‌گویند و گزارش می دهند که دیگر آمریکا حتی کشور ده سال پیش نیست.

این خطیب نمازجمعه تصریح کرد: دنیا به عصر پسا آمریکا فکر می‌کرد و دیگر آن قدرت اقتصادی و سیاسی آمریکا و توان تأثیرگذاری اش را مشاهده نمی کنیم و حتی در یکی از مجلات معتبرشان عکسی از پایان عصر هژمونی آمریکا را منتشر کرده‌اند؛ کرکسی که پرهایش ریخته و زیر چشمانش کبود است.

وی بیان کرد: هیأت حاکمه ایالات متحده با گرفتار شدن در سرگشتگی استراتژیک و راهبردی آخرین تلاش هایش را می کند تا چهره ابرقدرتی آمریکا را حفظ کند، اما این موضوع با ۲۰ هزار میلیارد دلار بدهی آمریکا و شکسته شدن قدرت اقتصادی که روزی نیمی از اقتصاد دنیا را داشته است، امکان پذیر نخواهد بود. امروز آمریکا بیش از ۱۵ درصد از سهم اقتصاد دنیا را ندارد که همین رقم هم بزودی کاهش خواهد یافت.

حاج علی اکبری تصریح کرد: آمریکا به لحاظ فرهنگی و اجتماعی، شاخص هایش وضعیت بحرانی را نشان می دهد که می‌توان به شاخص هایی همچون مواد مخدر، بی خانمانی و گرسنگی ۴۱ میلیون آمریکایی، توسعه زندان و زیرپاگذاشتن دموکراسی در ناهنجاری اخلاقی و جنسی و فاصله طبقاتی وحشتناک اشاره کرد.

وی ادامه داد: این افول موریانه ای است که از درون می پوساند. این دستگاه استکباری دچار پوکی استخوان شده و از درون دچار تلاشی است.

این خطیب نمازجمعه تهران تصریح کرد: وضعیت سیاسی با ظهور پدیده ای بنام ترامپ افول یافته است. این شخصیت چه به روز حیثیت آمریکا آورده است؟ گویا این آدم با شعار جلوگیری از افول آمریکا به میدان آمد اما تیر خلاص را به حیثیت آمریکا زده ودیگر حیثیتی برای آمریکا در سطح جهانی باقی نمانده است.

وی بیان کرد: شما مشاهده می کنید ایستادگی ملت ایران افول آمریکا را تسریع کرده و اعتبار جهانی و نفوذ منطقه ای را کاهش داده است.البته این افول حاصر تکبر و فساد است. هرکجا رد آمریکا را می بینید، فساد، خونریزی و گرفتاری و بدبختی را شاهد هستید و این انتقام خدا بوده است.

دراین زمان است که کار مداحان، روضه خوانان وازهمه مهمتر سخنرانان مجالس بیش از پیش حساس و وظیفه آنها درقبال تبلیغ اسلام ناب و دین حقیقی بسیار سنگین تر میشود. شاید به همین دلیل هم هست که کارشناسان و علمای دینی همواره بر آماده کردن خوراک مناسب معنوی این ماه تاکید دارند.

***نگاه ویژه به تبلیغ دین نگاه ویژه‌ای داشته باشند

آیت الله جعفر سبحانی از مراجع تقلید گفت: تبلیغ درست و ارزشی بر اساس آموزه‌های دینی از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و دست اندرکاران حوزه‌های علمیه کشور باید در کنار امور مختلف علمی و فرهنگی، نگاه ویژه‌ای هم به تبلیغ امور دینی داشته باشند.

وی ادامه داد: امام‌خمینی (ره) همواره بر نگاه خاص مدارس علوم دینی و حوزه‌های علمیه بر امر مهم تبلیغ و داشتن مبلغان مسلط به مسائل مختلف سفارش داشتند .رسالت اصلی طلاب و روحانیون در اصل فعالیت‌های فرهنگی به خصوص ارشادی و تبلیغی است و باید برای این عمل مهم بیش از گذشته اهمیت قائل شد.

***عاشورا هویت ساز است

آیت الله محسن اراکی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با بیان اینکه مجالس عاشورایی مجالس هویت بخشی به جامعه دینی است، اظهار داشت: تمام اتفاقات عاشورا و شهدا و شخصیت های کربلا هویت ساز و جامعه ساز هستند که باید مورد توجه باشد.

وی ادامه داد: سؤال می شود که چگونه مجموعه خوب و بدها هویت جامعه را می سازد؟ اراده، خواست و انتخاب جامعه هویت آن را خواهد ساخت، تصمیم گیری برای انجام یا ترک یک کار مبتنی بر فرهنگ جامعه است یعنی فرهنگ هر جامعه انتخاب و اراده جامعه را جهت می دهد.

وی عنوان کرد: دانشی که ائمه اطهار(ع) به میراث گذاشته اند گنجینه عظیم و بی نهایتی است که از آن بهره برداری نمی کنیم، متأسفانه گاهی نسبت به این گنجینه بی نهایت، کم لطفی می شود؛ جابربن حیان بنیانگذار شیمی در تاریخ بشر است و تمام رسائل جابر که نخستین مجموعه علمی شیمی مدون محسوب می شود، قال الصادق(ع) است، اگر کسی پای منبر امیرمؤمنان می نشست آن زمان مشخص می شد که چه چیزی در گنجینه علمی و معرفتی حضرت وجود داشت.

وی اضافه کرد: رفتار مداوم جامعه اراده آن را شکل می دهد، یکی از تعلیمات دینی این است که انسان از عادت های خوب و مثبت خود مراقبت کند تا آن ها را از دست ندهد، می توان برنامه ریزی داشت تا در مناسبت هایی مانند محرم بر عادات خوب اضافه کرد، انسان تابع اهل بیت(ع) باید اهل ذکر و زنده دل باشد.

***مبلغان تاثیر گذارتر از رسانه ها

نماینده ولی فقیه در چهارمحال و بختیاری و امام جمعه شهرکرد با اشاره به اثرگذاری روحانیون مبلغ در جامعه تاکید کرد : نقش یک مبلغ و روحانی در یک محله روستا یا شهر می تواند حتی بیش از رسانه ها اثرگذار باشد.

حجت الاسلام محمد علی نکونام  با بیان اینکه روحانیون  بازوان اصلی سازمان تبلیغات هستند ، افزود: قسمت عمده کار این سازمان  را روحانیون انجام می‌دهند که در مناطق هستند و تبلیغات اسلامی بار اصلی‌اش به دوش یک مبلغی است که در میان مردم است.

به گفته وی، نقشی را که یک روحانی در یک محل در میان مردم و در یک مسجد در ارتباط با مردم ایفا می‌کند ، یک نقش ممتازی است و نمی‌شود آن را حتی با آنچه که صداوسیما، رسانه ها و حتی فضای مجازی انجام می دهد، مقایسه کرد.

وی گفت : یک روحانی پرجاذبه، خوش‌ذوق پرتوان و هنرمند اثرگذار مردم‌دار ، عالم ، متقی و مؤمن در بین مردم اثرگذار است و سازمان تبلیغات باید در این زمان این گونه مبلغان اثر گذار را تربیت کند.

***هیئت های مذهبی پرچمداران دین

حجت الاسلام دریکوند، از هیئت های مذهبی به عنوان پرچمداران دین یاد کرد و گفت: این هیئت ها باید هدفمند فعالیت کنند.حجت الاسلام«روح الدین دریکوند»، افزود: قیام امام حسین(ع) برای احیای سیاست امر به معروف و نهی از منکر بوده است و امروز باید این مهم ترویج شود.

رئیس شورای هیأت های مذهبی لرستان با بیان اینکه هیئت‌های مذهبی و مداحان طلایه داران فرهنگ حسینی هستند، عنوان کرد: هیئت ها باید هدف داشته باشند و در راه نهادینه سازی فرهنگ حسینی نقش آفرینی کنند.وی با تأکید بر اینکه هیئت های مذهبی باید حامی انقلاب، اسلام و لایت فقیه باشند، بیان داشت: باید اهداف قیام امام حسین(ع) در جامعه به ویژه بین نسل جوان نهادینه شود.حجت الاسلام دریکوند تصریح کرد: باید از ظرفیت هیئت های مذهبی در ترویج ارزش ها و اهداف قیام امام حسین(ع) به ویژه بین نسل جوان بهره مند شد.

***جذب جوانان و تبین گفتمان انقلاب

رئیس سازمان تبلیغات اسلامی کشور با تبیین بیانه گام دوم انقلاب گفت: جذب حداکثری جوانان و واگذار امور به آنها و گفتمان‌سازی اهداف نظام باید محور فعالیت مبلغان دینی، روحانیان و طلاب قرار گیرد.

حجت الاسلام محمد قمی ، افزود: روحانیان از فرصت منابر و محافل دینی برای تبیین دیدگاه‌های مقام معظم رهبری در راستای اجرایی شدن گام دوم انقلاب استفاده کنند.ترویج ارزش‌های انقلاب‌اسلامی ، توجه به نسل جوان و خانواده از اساسی‌ترین موضوع‌هایی است که باید روحانیان و طلاب در طول سال به خصوص در ماه محرم‌ برای تحقق آن بکوشند.

این مسئول با تاکید بر شناخت اهداف دشمنان و هجمه فرهنگی آنها علیه انقلاب تصریح کرد: دشمن کانون خانواده را هدف حملات خود قرار داده بنا بر این باید از مساجد و منابر برای خنثی سازی هجمه دشمن و گفتمان‌سازی و اجرای ابعاد بیانه گام دوم انقلاب بهره گرفت.برای حل مسائل و مشکلات جامعه می توان از فرصت مساجد و مجالس وعظ و خطابه استفاده و با نقشه راه فرهنگی مدون در مسیر تحقق اهداف نظام اقدام کرد.

به گزارش گروه فرهنگی قدس آنلاین، مراسم عزاداری حضرت اباعبدالله‌الحسین(ع) از شب هفتم تا دوازدهم محرم، محضر رهبر معظم انقلاب و با حضور اقشار مختلف مردم برگزار می‌شود.

برنامه‌های این ۶ شب بدین شرح است:

جمعه پانزدهم شهریور

قاری «کریم منصوری»/ روضه و پیش منبر «حجت‌الاسلام جعفر اسلامی‌فر»/ سخنران «حجت‌الاسلام صدیقی»/ مداح «حاج منصور ارضی و سیدمجید بنی‌فاطمه»

شنبه شانزدهم شهریور

روضه و پیش منبر «جعفر واضحی»/ سخنران «حجـت‌الاسلام عالی»/ مداح «مهدی سلحشور»

یکشنبه هفدهم شهریور

روضه و پیش منبر «حجت‌الاسلام محمدپور»/ منبر «حجت‌الاسلام عالی»/ مداح «میثم مطیعی»

دوشنبه  هجدهم شهریور

پیش منبر «حجت‌الاسلام آتشکار»/ سخنران «حجت‌الاسلام رفیعی»/ مداح «محمدرضا طاهری»

سه‌شنبه نوزدهم شهریور

روضه و پیش منبر «مهدی سماواتی»/ سخنران «حجت‌الاسلام رفیعی»/ مداح «محمود کریمی»

چهارشنبه  بیستم شهریور

روضه و پیش منبر «مرتضی طاهری»/ سخنران «سید احمد خاتمی»/ مداح «سعید حدادیان»

در ضمن، احکام شرعی در این شب‌ها پیش از نماز مغرب و عشا توسط آقای کریمی بیان می‌شود.

 به گزارش قدس آنلاین وبه نقل از آستان نیوز، طبق اعلام قبلی ویژه برنامه شیرخوارگان حسینی راس ساعت ۸ صبح امروز آغاز شد و هزاران مادر از یک الی ۲ ساعت قبل از آغاز برنامه در صحن جامع رضوی حضور به هم رساندند.

مادران در حالی که کودکان خود را در آغوش گرفته بودند آرام آرام وارد حرم می‌شدند و هر لحظه به تعداد حاضران در صحن جامع رضوی افزوده می‌شد.

از سوی خادمان بارگاه منور امام رضا(ع) بوی عود و اسپند و گلاب فضای صحن را پر کرده بود. امروز در ورودی‌های حرم مطهر رضوی ۳۵ هزار لباس سبز محفل شیرخوارگان توزیع شد و همه مادران بر تن کودکان شیرخوارشان به یاد طفل شیرخوار امام حسین(ع) لباس سبز پوشانده و به نشانه ادامه راه سرخ نهضت عاشورا تا ظهور حضرت ولی عصر(عج) سربند یا صاحب الزمان(عج) را بر پیشانی این سربازان امام زمان(عج) بستند.

امروز نوای «لبیک یا حسین(ع)»، «لبیک یا زینب(س)» و «لبیک یا صاحب الزمان(عج)» مادران چندین بار در حرم طنین انداز شد.

در ابتدای این همایش حجت الاسلام والمسلمین حجتی به ایراد سخنرانی پرداخت و با اشاره به اینکه والدین باید تربیت فرزند خویش را بر مبنای سیره حسینی انجام دهند، گفت: سیره امام حسین(ع) همان معرفت و با اخلاق بودن است، اگر مادران می‌خواهند فرزندانشان حسینی شوند باید چون سیدالشهدا(ع) اهل کینه، کبر و حسد نباشند.

خطیب حرم مطهر رضوی اظهار کرد: اگر احساس می‌کنیم فرزندان ما در سنین کودکی اهل لج‌بازی و کینه‌توزی است باید ابتدا به رفتار خودمان رجوع کنیم، یقینا در جایی ما کینه‌توزی کردیم که کودک یاد گرفته است.

وی افزود: امام حسین(ع) در ماجرای کربلا با گذشت و بخشش حر بن ریاحی به همه شیعیان‌ می‌آموزد که هرگز نباید اهل کینه بود و هر آینه هدایت و تربیت دیگران را بر کینه‎توزی و انتقام‌گیری مقدم کنیم.

حجتی گفت: اگر والدین به دنبال این هستند که فرزندانشان در بزنگاه‌های زندگی، انتخاب درست داشته باشند باید ابتدا خودشان تربیت حسینی را در خانه نهادینه کرده و آن اخلاق و رفتاری که مخالف سیره علوی، فاطمی و حسینی است را کنار بگذارند.

وی ادامه داد: لبیک یا حسین فقط به شور حماسی خلاصه نمی‌شود بلکه تعهد و میثاق به پیروی از مرام امام است.   

گفتنی است در ادامه این محفل با شکوه ذاکران خاندان عصمت و طهارت(ع) به مدیحه‌سرایی، روضه خوانی و شعرخوانی پرداختند و در پایان میثاق‌نامه این محفل قرائت شد.

قدس آنلاین:  دست بر قضا، این دومی گاهی می‌تواند اهمیت بیشتر و نقش مهم‌تری در عبرت‌آموزی داشته باشد، آن هم اگر شخصیتی مانند «شریح قاضی» باشد که اغلب تاریخ‌نویسان و روایت‌کنندگان، بخشی از ماجرای کربلا را زیر سرِ او و فتوایش می‌دانند. برخی‌ها هم البته هستند که مفهومی به نام «فتوای شریح» را خیلی قبول ندارند و از آن‌ها داغ‌تر کسانی که عجولانه و لجوجانه، از بیخ و بُن، وجود و تأثیرگذاری شخصیتی به نام «شریح» را در واقعه کربلا منکر می‌شوند! ... حالا شما در مورد شخصیت مرموز و عجیب و غریب « شریح» و فتوایش چگونه فکر می‌کنید؟

از ایران تا یمن

بین تاریخ‌نویسان قدیمی هم بر سر « شریح» اختلاف نظر وجود دارد. البته نه برسرِ وجود یا وجود نداشتنش. تذکره‌نویسان، دانشمندان نسب‌شناس و تاریخ‌نویسان درباره اصل و نسب «شریح» با هم اختلاف‌نظر دارند و همین اختلاف نظر، فرض نخست یعنی اینکه «شریح» فقط یک شخصیت افسانه‌ای است را رد می‌کند. قطعاً این همه تاریخ‌نویس و دانشمند، بیکار نبوده‌اند که وقتشان را برای بحث و سند رو کردن درباره کسی که وجود ندارد ، تلف کنند. آن‌ها متفق القول‌اند که هم «شریح بن حارث کندی» و هم چند نسل از گذشتگانش همه در یمن به دنیا آمده‌اند . منتها برخی تاریخ‌نویسان با توجه به شجره‌نامه اومعتقدند جدّ پنجم او-به نام رائش-از فرزندان ایرانیانی بوده است که در زمان خسرو انوشیروان و به دستور او به عنوان سرباز، به سرزمین یمن آمده و پس از وفات انوشیروان در همین سرزمین ماندگار شده و برای اینکه حامی و متحدی داشته باشند به قبیله « کنده» پیوستند. این قبیله سال‌های طولانی پیش از اسلام برای خود در منطقه برو و بیایی داشتند و حاکم و همه‌کاره جنوب شبه جزیره عربستان محسوب می‌شدند.

جوان درسخوان

هم قبیله‌ای‌های « شریح» در تاریخ صدر اسلام خیلی نقش‌آفرینی کرده و در حوادث مختلف تأثیرگذار بودند. از شورش‌ها و زد وخوردهای دوران خلیفه نخست بگیرید تا دوران خلیفه سوم، زمان زمامداری امیرالمؤمنین و بعد هم رخداد کربلا، همه‌جا « کندیان » حضور پررنگ دارند. می‌گویند پس از فاجعه و جنایتی که در صحرای کربلا رقم می‌خورد، 30 سر بریده شده از اصحاب امام حسین(ع) بر نیزه‌های افراد همین خاندان بالا می‌رود و در کوفه به «ابن‌زیاد» تقدیم می‌شود! «شریح» از اعضای چنین قبیله و طایفه‌ای است و دست بر قضا حضور و قدرت گرفتن اندک اندکش در کوفه، تا حدی وابسته به «کندیان» است که تعداد زیادی از آن‌ها در این شهر ساکن شده‌اند. او رشد و پیشرفتش را پس از اسلام آوردن آغاز می‌کند و جالب‌تر اینکه همه علم‌آموزی‌اش هم مربوط به دورانی است که یا با علی (ع) رفت و آمد و همنشینی دارد و یا با دیگر چهره‌های سرشناس و عالم آن روزگار.

همه‌کاره کوفه

کسی از تاریخ‌نویسان مدعی نشده است که « شریح» آدم بی‌عرضه و بی‌دست‌وپایی بوده که فقط با سوءاستفاده از شرایط خاص دوران صدر اسلام به پست، مقام و جایگاه ارزشمندی دست یافته است. برعکس خیلی‌ها او را انسان زیرک و باهوشی می‌دانند که هم تحصیلکرده و داناست و هم به خوبی می‌تواند جریان‌ها و شخصیت‌های زمان خودش را بشناسد. پس از رحلت رسول اکرم(ص)، شریح هنوز جوان و ناشناخته است و خبری و نشانی هم از او در جریانات سیاسی و اجتماعی آن روزگار نیست. در دوره خلیفه دوم اما« شریح» به 40 سالگی رسیده و فرد باسواد و پخته‌ای است، بنابراین مدتی به عنوان همه‌کاره کوفه تعیین می‌شود و بعد هم که اصول قضاوت را فرا می‌گیرد، قاضی این منطقه می‌شود. با آغاز زمامداری امیرالمؤمنین(ع)، شهرتش از کوفه فراتر رفته و در مجموع به عنوان یک رجل سیاسی – اجتماعی و چهره تأثیرگذاری که گوش و چشم خیلی‌ها به دهان او و رفتارش دوخته شده، شناخته می‌شود. شاید سواد و تجربه او سبب می‌شود حتی با آغاز زمامداری امیرالمؤمنین(ع) در منصب قضاوت باقی بماند. این منصب البته تا زمانی است که در قضاوت میان علی(ع) و مرد یهودی اشتباه می‌کند و هشدار نخست را می‌گیرد و بعد هم گویا وقتی به گوش امیرالمؤمنین می‌رسد که خانه‌ای مجلل و اشرافی خریده ، برکنار می‌شود. برخی‌ها نوشته‌اند این ماجرا یا اتفاقی دیگر سبب تبعید او توسط علی(ع) شده است.

لحظه‌شناسی

بحث، بحثِ « لحظه‌شناسی» است. اینکه چگونه یک تصمیم نابه‌جا، یک سهل‌انگاری و اندیشیدن به حفظ موقعیت خود، سبب می‌شود ماجرایی بزرگ در تاریخ رقم بخورد یا نخورد. «شریح» همان‌قدر که به زیرکی و باسوادی معروف است، متهم به این است که در دوران هر حاکم و خلیفه‌ای، بیشتر از هر چیز به منافع، پست و مقام خود و بعد جلب نظر مقام بالاتر می‌اندیشیده است. «شریح» با یک تصمیم درست پیش از ماجرای کربلا، می‌توانست حرف‌هایی بزند و کاری کند که نشانی از «ابن زیاد» باقی نماند، مردم کوفه قدرت را در دست بگیرند و با رسیدن امام حسین (ع) با او اعلام بیعت کنند. اما از جاسوسان ترسید، به آینده شغلی خودش و مسند قضاوتی که می‌گویند 50 یا 70 سال بر آن تکیه زده بود، اندیشید و با سکوتش، مسیر تاریخ را عوض کرد. اگرچه برخی‌ها می‌گویند اثر و سندی مکتوب و محکم از فتوای معروف او علیه امام حسین (ع) وجود ندارد اما چشم‌ها، مغزها و دل‌های بیدار تاریخ وقتی به نحوه زندگی، رفتار و موضعگیری‌های «شریح» در بزنگاه‌ها و مراحل حساس تاریخی نگاه می‌کنند، این فتوای ضمنی او را حتی در سکوت و سخن نگفتنش می‌بینند. حالا چه خودش فتوا داده باشد و چه «ابن زیاد» آن را به نام او جعل کرده باشد. «شریح» پیشاپیش و با سکوت و مصلحت‌اندیشی‌اش به این فتوای داده یا نداده، مُهر تأیید زده است.